نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

توسعه اقتصادی ذهن بسیاری از نویسندگان و اندیشمندان ایران (اواخر دوره قاجار) را به خود مشغول داشته بود از جمله این نویسندگان علیمحمد خان کاشانی است که دو روزنامه ثریا و پرورش را برای پیشبرد اهدافش در مصر تأسیس نمود. و مقالات متعددی درباره توسعه اقتصادی به رشته تحریر درآورد. مسئله مقاله این است که علیمحمدخان کاشانی چه پیشنهادات و نظراتی را با توجه به شرایط زمانی و ساختار اجتماعی- اقتصادی ایران برای رفع مشکلات اقتصادی ارائه داده است؟ برای پاسخ به این مسئله از روش تحقیق تاریخی استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که کاشانی بر توسعه اقتصاد ملی تأکید می کند. با حمایت از صنایع ملی  و استفاده از محصولات کارخانه های وطنی می توان از خروج سرمایه و نقدینه از کشور جلوگیری کرد. اگر سرمایه در عوض صدور به خارج در داخل خود کشور در فعالیت های اقتصادی و تولیدی به مصرف برسد بر ثروت ملی افزوده می شود و ملت ثروتمند و دولت قدرتمند می گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A survey of economic thought Ali Mohammad khan Kashani based on two newspapers Soraya and parvaresh

نویسندگان [English]

  • Ali bigdeli
  • roghayeh soltani jolfan

Shahid Beheshti University

چکیده [English]

Economic development had preoccupied the minds of many writers and intellectuals in Iran (late Qajar).one of them was Ali Mohammad Khan Kashani who established two newspapers (soraya and parvaresh) in Egypt to advance his goals. He wrote numerous articles on economic development. The question of the paper is, what kind of suggestions and opinions kashani offered regarding the timing conditions and social-economic structure of Iran to resolve economic problems. To answer this question historical research method has been used. Results show that Kashani emphasized on the development of the national economy. By supporting national industries and using homegrown products factory would prevent outflow of capital and cash from the country. If capital consumes in the economic and Manufacturing activities within country instead of export, national wealth will increase. Which create wealthy nation and powerful state.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Economic thought
  • Ali Mohammad Kashani
  • Soraya Newspaper
  • Newspaper Parvaresh
  1. آدمیت، فریدون، امیر کبیر و ایران، تهران: خوارزمی، 1348.
  2. براون، ادوارد، «توانگری بهتر است نه مال». مطبوعات و ادبیات ایران، ترجمة محمد عباسی، تهران: بی‌تا، اختر، ش 40، 15 صفر 1293/ 11 مارس 1876، ص 157.
  3. دولت‌آبادی، یحیی، حیات یحیی، تصحیح مجتبی برزآبادی فراهانی، ج 1، تهران: فردوس، 1387.
  4. روزنامة اختر، ش 17، 2 صفر 1303/ 10 نوامبر 1885، ص 135.
  5. روزنامة پرورش، ش 33، 4 ذی‌الحجه 1318/ 25 مارس 1901، ص 1.
  6. روزنامة پرورش، ش 1، 10 صفر ۱۳۱۸/ 8 ژوئن 1900، ص 1.
  7. روزنامة ثریا، ش 46، 3 جمادی‌الاول 1217/ 9 سپتامبر 1899، ص 11.
  8. صدر هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مطبوعات ایران، اصفهان: کمال، 1363.
  9. «صنعت و تجارت»، اختر، ش 34، 1 رمضان 1307/ 21 آوریل 1890، صص 275-276.
  10. فروغی، ذکاءالملک، تربیت، ش 362، 20 ربیع‌الاول 1323/ 25 مه 1905، صص 2-3.
  11. کاشانی، علی‌محمد، «ایرادات و مصروفات مصر»، ثریا، ش 19، 22 شوال 1316/ 4 مارس 1899، ص 7.
  12. ــــــــــــــــــ، «تشکر و امتنان»، پرورش، ش 1، 10 صفر 1318/ 8 ژوئن 1900، صص 1-2.
  13. __________، «ترقی ما و دیگران»، ثریا، ش 37، 27 جمادی‌الاول 1317/ 22 سپتامبر 1900، ص 11. __________، «تیول»، پرورش، ش 3، 25 صفر 1318/ 23 ژوئن 1900، ص 14.
  14. __________، «تیول»، پرورش، ش 5، 12 ربیع‌الاول 1318/ 9 ژوئن 1900، صص 12-14.
  15. __________، «تیول»، پرورش، ش 20، 12 رجب 1318/ 5 نوامبر 1900، صص 2-4.
  16. __________، «حب الوطن من الایمان»، ثریا، ش 21، 6 ذی‌القعده 1316/ 18 مارس 1899، ص 12.
  17. __________، «حب الوطن من الایمان»، ثریا، ش 30، 10 محرم 1317/ 20 مه 1899، ص 15.
  18. __________، «حق و انصاف»، ثریا، ش 51، 10 جمادی‌الثانی 1317/ 14 اکتبر 1899، صص 1-2.
  19. __________، «خطابه در مجلس افتتاحیه شرکت اسلامیه»، پرورش، ش 23، 4 شعبان 1318/ 22 نوامبر1900، ص 14.
  20. __________، «خطبه عمده الواعظین و علا المحدثین در نجف اشرف»، پرورش، ش 31، بی‌تا، صص 13-14. _____________، «سبب نگارش این روزنامه»، ثریا، ش 1، 14جمادی‌الاخر 1316/ 29 اکتبر 1898، صص 1-3.
  21. __________، «سیر در عالم خیال»، پرورش، ش 27، 2 رمضان 1318/ 24 سپتامبر 1900، ص 8.
  22. __________، «فان الذکر تنفع المؤمنین»، ثریا، ش 41، 28 ربیع‌الاول 1317/ 5 اوت 1899، ص 16.
  23. _____________، «فواید راه‌آهن و منافع آن»، ثریا، ش 43، 12 ربیع‌الثانی 1317/ 20 اوت 1899، س 1، صص 11-12.
  24. _____________، «کتابچة قواعد شرکت الاسلامیه»، ثریا، ش 33، غره صفر 1317/ 10 ژوئن 1899، ص 12.
  25. _____________.«لیس الانسان الا ما سعی»، ثریا، ش 17، 8 شوال 1316/ 18 فبریه 1899، صص 11-12.
  26. _____________، «لیس الانسان الا ما سعی»، ثریا، ش 25، 5 ذی‌الحجه 1316/ 15 آوریل 1899، صص 11-12.
  27. _____________، «مکتوب از اصفهان»، ثریا، ش 33، غره صفر 1317/ 10 ژوئن 1899، صص 10-11.
  28. __________، «مکتوب رشت»، پرورش، ش 23، 4 شعبان 1318/ 22 نوامبر 1900، صص 6-8.
  29. _____________، «مقالة مخصوصه»، ثریا، ش 1، 14 جمادی‌الاخر 1316/29 اکتبر 1898، صص 13-14.
  30. _____________، «نعم علم و نقم جهل»، ثریا، ش 8، 5 شعبان 1316/ 17 دسامبر 1898، صص 9-10.
  31. _____________، «هل یستوی الاعمی و البصر»، ثریا، ش 11، 26 شعبان 1316/ 7 ژانویه 1899، ص 13.
  32. کسروی، احمد، تاریخ مشروطة ایران، چ 8، تهران: امیرکبیر، 1349.
  33. محیط طباطبایی، محمد، تاریخ تحلیلی مطبوعات ایران، تهران: بعثت، 1366.
  34. مستوفی، عبدالله، شرح زندگانی من، ج 2، تهران: زوار، 1340.
  35. واعظ، جمال‌الدین، لباس التقوی، به کوشش صادق سجادی و هما رضوانی، تهران: نشر تاریخ ایران، 1353.