نوع مقاله : مروری

نویسندگان

• مدرس سعیدی ¹
• غلامحسین زرگری نژاد ²

¹ دانشگاه شهیدبهشتی

² دانشگاه تهران

چکیده

واژه کُرد که امروزه به عنوان یکی از گروه­های قومی منطقه خاورمیانه، فهم می­شود، در منابع دوره اسلامی کاربرد و معنایی مبهم دارد. در دوره معاصر برخی از پژوهشگران، واژه کُردِ منابع را با تلقّی رایج امروزی، در پژوهشهای تاریخی به کار گرفته­اند؛ در حالی که دسته­ای دیگر که توجه را به درک متفاوت منابع از این واژه جلب کرده­اند، به شرح و بسط نظر خود نپرداخته و به طریق اولی به فرایند تطور معنایی آن در منابع، بی توجه­اند. پژوهش حاضر با روش تاریخی- تحلیلی کاربردهای مختلف واژه کُرد در منابع را با توجه به قرائن و نشانه­های معنایی مورد بررسی قرار داده است. یافته­های تحقیق نشان می­دهد که واژه کُرد در چند قرن نخست دوره اسلامی هم در معنای قومی و هم برای اشاره به دارنده­گان شیوه معیشت کوچروی به کار می­رفت؛ اما در طی فرایندی که در شرح آن کوشیده­ایم، کاربرد کُرد در معنای کوچنشین ترک شده و این واژه حدوداَ از قرن هفتم هجری، صرفا با معنای قومی به کار رفته است. 

کلیدواژه‌ها

• ایران
• منابع اسلامی
• کرد
• قومیّت
• کوچ‌نشینی

عنوان مقاله [English]

The Evolution and Development of the Meaning of the Term “Kurd” in the Sources of the Islamic Period (1th to 9th Century AH)

چکیده [English]

The term “Kurd” which is conceived as one of the ethnic groups in the Middle East nowadays, has an ambiguous meaning and application in the sources of the Islamic period. In the contemporary era, some researchers have employed the present meaning of the term “Kurd” (i.e. an ethnic group) in historical studies. Some researchers, on the other hand, have discussed the various interpretations of the term in different sources. They, however, have not elaborated on their views and have paid little heed to the evolution of the term in different sources. This study examines the various applications of the term in Islamic sources based on the semantic signs using a historical-analytic method. The results show that the term “Kurd” has been used to refer to both an ethnic group and a group of people with nomadic life style in the first centuries of the Islamic period. However, the term stopped to be used in the sense of nomadic people gradually and since the seventh century AH onward, it has been used with the meaning of an ethnic group.
 

 

کلیدواژه‌ها [English]

• Iran
• Islamic Sources
• Kurd
• Ethnicity
• Nomadism