نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

هیئت علمی دانشگاه یاسوج

چکیده

با هجوم افغان ها و سقوط اصفهان، در گوشه و کنار ایران افرادی با انتساب و تشبث به خاندان صفوی، ادعای شاهزادگی نمودند وکوشیدند حکومت مضمحل صفوی را  احیا نمایند. صفی میرزاهای دروغین از جمله مدعیان شاهزادگی در ایران پس از سقوط صفویه بودند. مهم ترین و مشهور ترین  صفی میرزا، شخصی بود که در صفحات جنوبی ایران - خاصه بختیاری، شوشتر،کهگیلویه و بهبهان -  علم شاهی برداشت. وی، که نسبت به مدعیان دیگر دوام بیشتر یافت و با تشکیل حکومت مستعجل، به ضرب سکه پرداخت، کهگیلویه و بهبهان را مرکز حکومت خود قرار داد. این ولایت، همواره از بیگلربیگی های مهم امپراتوری صفوی به شمار می رفت و در برخی مواقع از مناطق بحران زای ایران عصر صفوی بود. شورش اسماعیل دروغین و ملا هدایت الله آرندی که  هر دو از مدعیان شاهی در کهگیلویه بودند، سال ها پیش از سقوط صفویان رخ داده بود. اما، اکنون پس از زوال صفویان، قیام صفی میرزا شکل گرفته و یک بار دیگر بیگلربیگی کهگیلویه و مناطق مرتبط آن را به کانونی بحران زا مبدل کرده بود. این مقاله، که با روش توصیفی - تحلیلی و شیوه تحقیق تاریخی واتکاء به اسناد و متون دست اول، تهیه و تدوین گردیده؛ شورش صفی میرزا را به عنوان یکی از مدعیان حکومت پس از سقوط اصفهان به دست افغان ها، واکاوی گردیده است. هم چنین، به این پرسش ها پاسخ داده که ریشه ها و عوامل پیدایی این مدعی حکومت چه بود؟ و چه پیامدهایی در سطوح ملی و محلی داشت؟ یافته ها نشان می دهد، تسلیم شدن شاه رسمی مملکت و نبود حاکمی مقتدر و نیز آشفتگی و هرج و مرج در سراسر ایران، موقعیت مناسبی جهت شورش و به دست آوردن حکومت و ادعای شاهی و سروری بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Pretenders of the Safavid government after the fall of Isfahan A case study: Safi Mirza’s rebellion

نویسندگان [English]

  • Keshvad siahpour
  • Nematollah zakipour

Yasuj University

چکیده [English]

With the influx of Afghans and the fall of Isfahan, people from across Iran, pretending to be the descendants of the Safavid dynasty, claimed the prince and tried to revive the rule of dying Safavid dynasty. Many false Safi Mirzas were among the claimants of prince in Iran after the fall of the Safavids. The main and most well-known Safi Mirza was the person who reclaimed the throne in the Sothern parts of Iran including Bakhtiari, Shoshtar, Kohgiluyeh, and Behbahan. He, who lingered longer than other claimants, formed a government and issued coins, slecting Kohgiluyeh and Behbahan as the center of his government. This province was always considered as one of the important Biglarbig of the Safavid empire, and at times it triggered crises during the Safavid era. The rebellion of Ismail, the false, and Mullah Hedayat Allah Arandi, both of whom were Shahi's claimants in Kohgiluyeh, occurred years before the fall of the Safavids. But then, after the decline of the Safavids, Safi Mirza’s uprising once again turned ???? of Kohgiluyeh and its related areas into a focal crisis point.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Safavid
  • Safi Mirza
  • Kohgiluyeh
  • Behbahan
  • Bakhtiari
  • Shoshtar