نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه تاریخ دانشگاه حکیم سبزواری، خراسان رضوی، ایران.
2 استادیارگروه تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)،قزوین،ایران
چکیده
منطقه ســبزوار که در گذشته به بیهق معروف بود، همواره به عنوان مکانی پراهمیت در کناره شاهراه تجاری فرهنگی خراسان مطرح بوده اســت. تردد از ســبزوار افزون بر مقاصد زیارتی و اداری، هدف تجاری هم داشت، چنانکه سبزوار در اواخر دوره قاجار به شهری محوری در زمینه دادوستد داخلی و خارجی تبدیل شد. این پژوهش درصدد است با به کار بردن روش تحقیق تاریخی مبتنی بر ترتیب زمانی رویدادها و بهره گیری از تحلیل علی و معلولی و روش کتابخانهای و اســنادی در گردآوری دادهها به این پرســشها پاســخ دهد که در اواخر عصر قاجار چه دگرگونیهایی در وضع تجاری سبزوار روی داد؟ و چه عواملی در وقوع این دگرگونیها مؤثر بودند؟ یافته های این پژوهش نشان میدهند در نیمه اول قاجاریه حکومت به مســئله امنیت و بازسازی زیرساختهای ارتباطی که از مقدمات ضروری تجارت هستند توجهی نداشت. در این زمان شبیخون ترکمنها و خرابکاریهای کارگزاران حکومتی از موانع اصلی توسعه تجارت در سبزوار بودند. چند سال بعد از جلوس ناصرالدین شاه حکومت مرکزی تا حدودی تدابیر آبادگرانه را سرلوحه کار خود قرار داد و روسها بعد از انعقاد قرارداد آخال با سرکوب ترکمنها در آسیای میانه امنیت را به وجود آوردند. این شرایط و اراده روسها برای بهرهبرداری تجاری از مناطق شمالی ایران، زمینه رشد تجارت داخلی و خارجی را در سبزوار فراهم کرد، بهطوری که هم تولیدات خام بومی و هم تجارت منطقه ای و خارجی افزایش یافت. در این دوره سبزوار رونق تجارت خود را بیشتر از آنکه مدیون حکومت قاجار باشد مدیون اقدامات روسیه در تأمین امنیت و توسعه تجارت خود در صفحات شمالی ایران بود
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Analysis in transformation of Sabzevar's commercial position in the late Qajar era
نویسندگان [English]
- Yaqub Tabesh 1
- Fatemeh Ahmadvand 2
1 Assistant Professor of History, Hakim Sabzevari University, Khorasan Razavi. Iran.
2 Assistant Professor, History and Civilization of Islamic Nations, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
چکیده [English]
Sabzevar region has always been a significant place along commercial and cultural highway of Khorasan. Traveling in Sabzevar, in addition to pilgrimage and office purposes, also had a commercial purpose, so that Sabzevar became a major city in the area of domestic and foreign trade in the late Qajar period. The present study seeks to answer the question by using the method of historical research based on the timing of events and the use of causal analysis Why in the late Qajar era, Sabzevar is commercially important? The findings of this research show that the central government's measures and its power have affected the commercial standing of Sabzevar as a non-self-governing city. In the first half of Qajar, the government's look was obedient, so it did not pay close attention to the issue of security and reconstruction of communication infrastructure, which was a necessary precondition for commerce, at the time, the Turkmen's assassination and sabotage of government agents were major barriers to trade in Sabzevar. A few years after Nasser-al-Din Shah's presidency, the central government was somewhat more ambitious and the Russians created security by cracking the Turkmens in Central Asia. The conditions and will of the Russians for the commercial exploitation of the northern regions of Iran provided Preliminaries for the growth of domestic and foreign trade in Sabzevar.
کلیدواژه‌ها [English]
- Sabzevar
- Trade
- Qajar
)