نوع مقاله : مروری

نویسندگان

• سید هاشم آقاجری ¹
• محمد کاظم رحمتی ²

¹ دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس

² دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

قیام زید بن على و شکل گیری زیدیه، عالمان زیدى مذهب عراق و حجاز را به تدوین آثاری تاریخی واداشت. در گام نخست، این اخبار تاریخی در آثارى تک نگارانه تدوین شد و سپس، تلفیق این آثار، به سنت طبقات‌نگاری انجامید. اما، از آن‌جا که هدف از تاریخ نگاری در این جریان، همچون دیگر جریان های حاشیه‌ای، نشان دادن مشروعیت جریان به عنوان تداوم راستین امت بوده، صورت خاصی به تاریخ نگاری زیدیه داده‌است. بررسی کتاب المصابیح نوشتۀ ابوالعباس حسنی، نشانگر این مطلب است که تاریخ نگاری جریان‌های حاشیه‌ای، به نحو بارزی، حاصل نگاه کلامی و تحلیل آن‌ها از مفهوم امت و نظر آن‌ها در باب رستگاری و ضلالت امت است.

کلیدواژه‌ها

• قیام زید بن على و شکل گیری زیدیه
• این اخبار تاریخی در آثارى تک نگارانه تدوین شد و سپس
• تلفیق این آثار
• به سنت طبقات‌نگاری انجامید. اما
• از آن‌جا که هدف از تاریخ نگاری در این جریان
• همچون دیگر جریان های حاشیه‌ای
• نشان دادن مشروعیت جریان به عنوان تداوم راستین امت بوده
• به نحو بارزی

عنوان مقاله [English]

Two Anonymous Iranian Zaydi Historiographers: Abu alAbbas al-Hasani and Ali ibn Bilal Amuli

چکیده [English]

The revolt of Zayd ibn Ali and the rise of the Zaydi movement encouraged some Zaydi scholars in Iraq and Hejaz to devote parts of their scholarly output to early Zaydi history. These historical works are primarily monographs and it was out of this tradition that the Zaydi hagiography has been developed. As this tradition aimed first and foremost at laying a legitimate ground for the advent of the Zaydi sect, the Zaydi tradition of historiography is proved to be based on certain paradigms. A study of 'Abu al-'Abbas al-Hasani's Kitab al-masabih shows how the historiography of the Zaydiyya, a marginalized trend within the Islamic community, had been under the heavy influence of its founding-fathers' polemical and theological approach to concepts such as the Islamic community and its salvation and iniquity.

کلیدواژه‌ها [English]

• Historiography
• Zaydiyya
• Abu al-'Abbas al-Hasani
• Ali ibn Bilal Amuli
• legitimacy