نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 مربی گروه تاریخ دانشگاه بیرجند

2 استادیار بنیاد دایرهالمعارف اسلامی

چکیده

دولت عثمانی در دورۀ قاجار حضور سیاسی در مشهد نداشت، ولی از زمان شروع جنگ جهانی اول که موضوع اتحاد جهان اسلام مطرح شد، طرفدارانی در مشهد یافت که ترک‌های قفقازی مهم‌ترین آنها بودند. پس از شکست عثمانی و تشکیل مجلس بزرگ ملی ترک، روابط حکومت جدید با ایران و افغانستان بیشتر شد و مشهد یکی از کانون‌های ارتباط این سه دولت اسلامی بود. با تأسیس کنسولگری افغانستان در اواخر دوره قاجار، ترکیه نیز شهبندری خود را در سال 1341 قمری در مشهد دایر کرد. با ورود محمد سامی‌بیک برای برافراشتن «بیرق ماه و ستاره» در مشهد، گام‌های مهمی برای جلب اتحاد جهان اسلامی برداشته شد و اقدامات عملی برای اتحاد ایران، ترکیه و افغانستان صورت گرفت و زمینه‌ای برای اتحاد بیشتر در دوره رضا شاه شد. عملکرد سامی‌بیک و واکنش دول روس و انگلیس موضوع دیگری است که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. در این مقاله علل شکل‌گیری شهبندری، عملکرد یازده ماهه سامی‌بیک در زمینه‌های مختلف نظیر سخنرانی در حرم امام رضا (ع)، بازدید از مدارس، ملاقات با روزنامه‌نگاران، برگزاری نماز جمعه، برگزرای نماز عید فطر، شرکت در عزاداری‌ها، تشویق و حمایت از مخالفان سیاست انگلیس و رابطه با کنسولگری افغانستان مورد بررسی قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Establishment of Turkish Shahbandari and the Role of Mohammad Sámi Beig in Islamic Triple Alliance Iran, Turkey and Afghanistan a

چکیده [English]

Ottoman government did not have political presence in Mashhad during Qajar's period but has found some supporters such as Caucasians Turks beginning of the World War I, when the alliance of Islamic world was presented. After the Ottoman's defeated and formation of Turk National Great parliament, the relationship of new government with Iran and Afghanistan increased. So Mashhad was one of the relation centers of these three Islamic governments. By the establishments of Afghanistan's consult in the late Qajar's period, turkey established it's Shahbandari in Mashhad in 1341. The entrance of Mohammad Sami Beig caused important steps in Islamic world alliance for flattering istar and moonj flag. So practical actions were performed for the alliance of Iran, turkey and Afghanistan and the conditions became better for their alliance in Reza shah period. Sami Beig's operation and England and Russia's reaction is another subject that has not been considered yet. In this article, the reasons of Shahbandari's establishment , Sami Beig's operation in different fields such as giving speech in imam Reza' s holy shrine, visiting schools, meeting with journalists, holding Friday pray and Fetr's pray, participating in mourning, encouraging and supporting English policies' opponents and the relationship with Afghanistan's consult will be investigated.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Turkey
  • Mashhad
  • Mohammad Sami Beig
  • Shahbandari