نوع مقاله : مروری

نویسندگان

• احمد خاتمی ¹
• آرزو عرب‌اُف ²

¹ استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی

² دانشجوی دکتری زبان و ادبات فارسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

اهمیت تاریخ جهانگشای جوینی، به لحاظ تاریخی، بر کسی پوشیده نیست. قطعاً اصلی‌ترین مأخذ تاریخی برای بیان وقایع حملۀ مغول به ایران، تاریخ جهانگشای است. نقل حوادث ناگوار و مصائب بی‌شماری که بر ایرانیان آن روزگار رفته است، خوانندگان این کتاب را به گونه‌ای تحت تأثیر قرار می‌دهد که آتش آن دامن نویسندۀ کتاب را نیز می‌گیرد و او را متهم به همکاری با مغولان می‌کند. این مقاله بر آن است تا اثبات کند که عطاملک با هوشیاری و تیزبینی، به خلق و ایجاد نوعی از گفتار دست زده است که به وسیلۀ آن، در عین فرمانبرداری از مخدومان خویش، وقایع حملۀ مغول را نیز، به دقت، ثبت و نگهداری کند و از سفاکی‌ها و خشونت‌های ایشان در ویرانی سرزمینش سندی معتبر بر جای گذارد. وی در ضمن نقل تاریخ، پرده از چهرۀ مغولان برداشته و به شیوه‌های گوناگون، مغول‌ستیزی خود را نشان داده ‌است. نویسندگان این مقاله کوشیده‌اند تا با مطالعة دقیق تاریخ جهانگشای جوینی، نگرانی‌ها و انتقادهای عطاملک را شناسایی و استخراج کنند و با طبقه‌بندی آنها ذیل دو محور «گزارش‌ها» و «روش‌ها» به بررسی و تحلیل این اثر بپردازند.

کلیدواژه‌ها

• مغول
• تاریخ جهانگشای
• عطاملک جوینی
• مغول‌ستیزی

عنوان مقاله [English]

ATAMALEK JOVEYNI’S EMNITY WITH MONGOLS IN JAHANGOSHAY

چکیده [English]

The importance of the historical side of Joveyni’s Jahangoshay, is clear to everybody. Definitely, the main historical reference that indicates the tragedies of Mongol’s invasion to Iran is Jahangoshay. Mentioning the numerous grievous and disastrous events which falls on those days Iranians, impresses the readership in the way that making the author guilty in accuse of assisting Mongols in their oppression.This article is trying to make clear that, the polyhedral language helps Atamalek to do what his masters want and taking side of them and at the same time, saves and records the tragic events of Mongol’s invasion by his cleverness and awarness. He disgraces the black veil of Mongols, meanwhile history narration, by using several tricks. The authors of this article are trying to identify and draw out Joveyni’s anxieties and his criticisms, by subtle studying and classifying under two main subjects: Reports and Methods.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Mongol
• Jahangoshay history
• Atamalek Joveyni
• Emnity with Mongols