نوع مقاله : مروری
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه پیام نور
2 استادیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور
چکیده
موضوع این مقاله بررسی جایگاه دیوان عرض به عنوان بخشی از تشکیلات دیوانی حکومت محمد خوارزمشاه در سازمان اداری سپاه خوارزمشاهی است و در آن تلاش شده است تا ضعف و ناکارآمدی دیوان عرض و مقام عارض در ادارۀ لشکر و سازماندهی تشکیلات نظامی مورد بررسی قرار گیرد و تأثیر آن بر ناکامی‌های محمد خوارزمشاه در برابر حمله مغول و فروپاشی دور از انتظار حکومت وی نشان داده شود. این نوشتار بر آن است بر اساس روش تحلیلی در پژوهش تاریخی نشان دهد خوارزمشاهیان در ایجاد یک نظام اداری و پشتیبانی نظامی به‌ویژه هماهنگ با مطامع و اهداف توسعه‌طلبانه‌ای که در پیش گرفته بودند، ناتوان ماندند. بخشی از ناکامی آنان به واسطۀ نداشتن تشکیلات اداری کارآمد، به‌خصوص در حوزۀ دیوان عرض بود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Study of the Incompetence of the Divan Arz (Ministry of Army) in Khwarazmshahid in the conflict with the Mongols
چکیده [English]
The current study aims at the investigation of the position of the Divan Arz (Ministry of Army) as a section of the bureaucratic organization in the governance of the army during the reign of Mohammad Khwarazmshah. This work also explores the weakness and incompetence of the Muster master (Arez) in governing the army and establishing the military organization. It also suggests that it was this same weakness that led to the defeat of Mohammad Khwarazmsh in the war with Mongols and caused the eventual unexpected destruction of his kingdom. Through an analytical study and research in history, this article demonstrates how the Khwarazmshahid dynasty failed in the establishment of an administrative and supportive structure consistent with their greed and expansionist objectives – a failure that can be at least partially attributed to the incompetent administrative organization especially in the field of the Divan Arz (ministry army).
کلیدواژه‌ها [English]
- Khwarazmshahid
- Divan Arz (ministry of army)
- Army
- Muster Master
- Mongol
)