رضا عبدالهی؛ عباس قدیمی قیداری
چکیده
جنبش شیخ عبیدالله نهری (شمزینی) در سال 1297ق (1880م) در دورۀ ناصرالدین شاه قاجار به وقوع پیوست. برای درک بهتر زوایای وقوع این جنبش و زمینههای شکلگیری آن باید اوضاع سیاسی مناطق کردنشین ایران و عثمانی ...
بیشتر
جنبش شیخ عبیدالله نهری (شمزینی) در سال 1297ق (1880م) در دورۀ ناصرالدین شاه قاجار به وقوع پیوست. برای درک بهتر زوایای وقوع این جنبش و زمینههای شکلگیری آن باید اوضاع سیاسی مناطق کردنشین ایران و عثمانی را بهدقت بررسی کرد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ـ تبیینی و با تجزیه و تحلیل دادهها و اطلاعاتی که به شیوۀ کتابخانهای و اسنادی گرد آمدهاند، در پی پاسخ به این سؤال است که اوضاع سیاسی مناطق کردنشین ایران و عثمانی چه تأثیری بر شکلگیری جنبش شیخ عبیدالله نهری داشته است؟ با توجه به نتایج تحقیق، موقعیت جغرافیایی عشایر مناطق کردنشین، سیاست ضعیف و ناتوانی دولت مرکزی در برقراری نظم و امنیت و همچنین رفتارهای ظالمانه و چپاولگرانۀ حکام محلی و مالیاتگیریهای بیبرنامۀ آنها و مواردی از این دست باعث شد اوضاع کردستان ایران و عثمانی نابهسامان و آشفته گردد و مردم این مناطق برای رهایی از وضعیت موجود دست به شورشهایی بزنند. در این بین شیخ عبیدالله نهری، بهعنوان رهبر مذهبی کردها، در واکنشی اعتراضی به یک حرکت سیاسی قابل تأمل دست زد.