مهدی رفعتی پناه مهرآبادی
چکیده
با انقلاب مشروطه و گسترش فعالیت احزاب و مطبوعات، مقالات گوناگونی با هدف اصلاح جامعه انتشار یافتند. مسئلۀ زنان یکی از مهمترین موضوعات این مقالات بود، به نحوی که برخی از نشریات به صورت اختصاصی به آن ...
بیشتر
با انقلاب مشروطه و گسترش فعالیت احزاب و مطبوعات، مقالات گوناگونی با هدف اصلاح جامعه انتشار یافتند. مسئلۀ زنان یکی از مهمترین موضوعات این مقالات بود، به نحوی که برخی از نشریات به صورت اختصاصی به آن میپرداختند. نشریۀ شکوفه بهعنوان یکی از نشریات اختصاصی زنان در تلاش بود تا ضمن به نقد کشیدن وضعیت زنان در جامعه، امکان بهبود و ارتقای جایگاه و نقش آنان را فراهم آورد. این مقاله با استفاده از تحلیل محتوای کیفی درصدد است ضمن بررسی نقش زنان در ایران پیشامشروطه، به بیان ویژگیهای زن ایدئال ایرانی از منظر نشریۀ شکوفه بپردازد و به این پرسش پاسخ دهد که زنان در ایران پیشامشروطه اصولاً چه وضعیتی داشتند و با انقلاب مشروطه و تحولات فرهنگی و اجتماعی جامعه، چه تصویری از زن ایدئال در نشریات مشروطه، بهویژه در نشریۀ شکوفه، ترسیم شد. نتایج تحقیق نشان میدهد زن ایدئال از یک سو باید تحصیلکرده و باسواد و دارای نگاه انتقادی به مسائل میبود و از سوی دیگر باید کنش اجتماعی مؤثری میداشت، مانند تلاش برای ترویج سوادآموزی زنان، پرهیز از تقلید کورکورانه در مواجهه با فرهنگ مصرفی در کنار کسب مهارتهای زندگی از جمله شوهرداری، آشپزی، خیاطی، فرزندداری از جنبۀ نظری و عملی. زن ایدئال ایرانی باید واجد تمام ویژگیهایی میبود که میتوانست او را بهعنوان یک کنشگر مؤثر در امور اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و خانوادگی معرفی کند، از ویژگیهای ظاهری چون آراستگی ظاهر گرفته تا ویژگیهای اخلاقی و علمی.
