نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سحر پورمهدی زاده ¹
• صالح پرگاری ²
• جمشید روستا ³

¹ دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه خوارزمی تهران

² گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، کرج

³ دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

همزمان با حکومت قراختاییان بر کرمان طی سدهء هفتم و اوایل سدهء هشتم هجری قمری، درآمدهای مالیاتی منبع مهم عایدات حکومت به حساب می‌آمد و از همین رو در حکومت قراختاییان کرمان تلاش مقاماتِ دیوانی اعم از وزرا و مستوفیان منجر به ایجاد یک سازماندهی منظم و یک ساختار مهم تشکیلاتی مالی و اداری شد. امری که نوشتار حاضر با استفاده از روش مطالعات تاریخی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی به دنبال اثبات آن است. در همین راستا پرسش اصلی نوشتار حاضر، عبارت است از اینکه نوعِ رویکردِ دولتمردان قراختایی کرمان نسبت به امور مالی و جمع آوی مالیات‌ها چگونه بوده و منابع مالیاتی قراختاییان کرمان بر چه مواردی استوار بوده است؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که منابع مالیاتی در دورۀ قراختاییان شامل دریافت انواع مختلف مالیات از نواحی مختلف منطقه کرمان و همچنین دریافت مالیات از ملوک اطراف می‌شد. که خود به دو روش مستقیم و غیر مستقیم انجام می گرفت به گونه‌ای که در روش مستقیم، دستگاه مالیه از طریق فرستادن محصلان مالیاتی اقدام به جمع آوری مالیات های مختلف از مردم می کرد و مالیات جمع آوری شده را به خزانۀ دیوان بزرگ واریز می‌نمود و در روش غیرمستقیم، حکومت بدون اینکه مستقیماً با مردم در ارتباط باشد و محصلانی برای جمع آوری مالیات بفرستد مالیات ها را جمع آوری می‌کرد. در این روش از مواضعه، مقاطعه و برات استفاده می شد.این روش ها اگرچه به عنوان روشی در جمع آوری مالیات ها به حکومت کمک می‌کرد اما فشار مالیاتی زیادی بر مردم تحمیل می نمود.

کلیدواژه‌ها

• کرمان
• قراختاییان
• منابع مالی
• انواع مالیات ها
• جمع آوری مالیات

موضوعات

• تاریخ

عنوان مقاله [English]

Investigating tax sources and tax collection methods in the territory of Qara-Khitai of Kerman (619-704 AH /1222-1304 AD )

نویسندگان [English]

• sahar pourmehdizadeh ¹
• saleh pargari ²
• Jamshid Roosta ³

¹ university

² Department of History, Faculty of Literature and Social Sciences, Kharazmi University of Karaj.

³ Associate Professor, Department of History, Faculty of Literature and Social Sciences, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman

چکیده [English]

At the same time as the Qara-Khitai government of Kerman during the seventh and early eighth century AH,(thirteenth and fourteenth century AD) tax revenues were considered an important source of government income, and therefore in Qara-Khitai government the effort of the governmental authorities, includikg ministers and, mustaufian (state accountants) led to the creation of a regular organization and an important financial and administrative structure. A matter that the present article seeks to prove it using the method of historical studies and a descriptive-analytical approach. In this regard, the main question of the present article is, what was the type of Kerman statesmen approach towards finance and taxes collection and what were the resources of taxes of Kerman Qara-Khitai based on? The findings of the research indicate that the resources of taxes in the Qara-khitai period included receiving different types of taxes from different areas of the Kerman area as well as receiving taxes from the surrounding area, which were done in two direct and indirect ways. So that in the direct method of the system taxes used to collected various taxes from the people by sending tax collectors and deposited the collected taxes to the treasury of the Grand Divan, and in the indirect method, the government without directly contact with the people and send tax collectors to collect taxes. In this way, Muvada'a (contracting), Mukata (Grant), and Barat (Bill of exchange) were used. Although these methods helped the government as a way to collect taxes, they imposed a lot of tax pressure on the people.

کلیدواژه‌ها [English]

• Kerman
• Kara Khitai
• financial resources
• types of taxes
• tax collection