اللهیار خلعتبری؛ عباس پرتوی‌مقدم
دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 49-70
چکیده
شهرنشینی در ایران دورۀ ساسانیان تحول و تکامل شگرفی یافت. اگرچه شهر و شهرنشینی در این دوره ریشه در دوره‌های گذشته داشت، اما شهر ساسانی هم از نظر کالبد شهری و هم از نظر کارکرد دوره‌ای از تحول و توسعه و تکامل ...
بیشتر
شهرنشینی در ایران دورۀ ساسانیان تحول و تکامل شگرفی یافت. اگرچه شهر و شهرنشینی در این دوره ریشه در دوره‌های گذشته داشت، اما شهر ساسانی هم از نظر کالبد شهری و هم از نظر کارکرد دوره‌ای از تحول و توسعه و تکامل را تجربه کرد و بخشهایی به آن افزوده شد. تحول شهر ساسانی معلول عواملی چند بود که در مقالۀ حاضر از چهار منظر عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر در این تحول مورد بررسی قرار گرفتهاند؛ از این رو هدف این پژوهش تبیین ویژگی‌های تاریخی و تحلیل عناصر اصلی جامعۀ شهری در عصر ساسانی از منظر نقش و تأثیر روند سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر شکلگیری و تحول الگوی شهرنشینی و مناسبات جامعۀ شهری است. بررسی این مسأله از راه تبیین و روش تحلیلی تاریخی نشان میدهد که شهر ساسانی با حوزۀ سیاسی و نظامی و حکومت مرکزی وابستگی و پیوستگی عمیقتری نسبت به گذشته یافت. همچنین جامعۀ شهری و کالبد شهر ساسانی تحت تأثیر جهانبینی، آموزههای دینی و آرمانهای اجتماعی آن دوره قرار داشت.
