کیانوش افشاری؛ حامد عامری گلستانی؛ شیوا جلال پور
چکیده
از دل زمانۀ پرآشوب مشروطیت دو ایدۀ مهم برآمد که بر مبنای یک «زمینۀ» مهم گسترش یافت: «دولت مقتدر» و «وحدت ملی». این دو مفهوم پس از مشروطیت بهعنوان «انگیزه» و «نیت» بسیاری از ...
بیشتر
از دل زمانۀ پرآشوب مشروطیت دو ایدۀ مهم برآمد که بر مبنای یک «زمینۀ» مهم گسترش یافت: «دولت مقتدر» و «وحدت ملی». این دو مفهوم پس از مشروطیت بهعنوان «انگیزه» و «نیت» بسیاری از روشنفکران رشد کردند. در این میان، تأمین امنیت یکی از اصلیترین خواستههای روشنفکران و رجال آن روزگار بود که هم تشکیل دولتی مقتدر را طلب میکرد و هم موجب ایجاد وحدت ملی میشد. از این رو، در نوشتههای دوران گذار از قاجار به پهلوی این موضوع بسیار مورد توجه قرار گرفت. مسئلۀ اساسی این مقاله یافتن نسبت این دو مفهوم از خلال بررسی یکی از مهمترین مطبوعات اواخر قاجار و اوایل پهلوی، یعنی آینده و گفتارهای بنیانگذار آن، محمود افشار یزدی، است. این مقاله با تکیه بر روش هرمنوتیک قصدگرایِ اسکینر به دنبال پاسخ به این پرسش است که میان مسئلۀ «وحدت ملی» و ایدۀ «دولت مقتدر» در مجلۀ آینده چه نسبتی وجود دارد؟ نتایج پژوهش نشان میدهد مجلة آینده با تأکید بر لزوم وحدت ملی و تبیین شاخصهای آن، «دولت مقتدر ملی مشروطه» را یکی از لوازم اساسی برای تحقق آن میداند. همچنین، ایدة وحدت ملی، در آینده، به صورت یک تفکر «منظومه»ای با مقولاتی چون امنیت و تعلیم و تربیت نیز ارتباطی وثیق دارد.