حسین قاسمی؛ عطاءالله حسنی
چکیده
رسیدگی به تظلم خواهیها به منظور برقراری عدالت در جامعه همواره یکی از مهمترین وظایف حکومتها در بسیاری از نقاط جهان و از جمله ایران بوده و هست. حکومت صفوی که سعی داشت برای قدرتمند شدن خود از ...
بیشتر
رسیدگی به تظلم خواهیها به منظور برقراری عدالت در جامعه همواره یکی از مهمترین وظایف حکومتها در بسیاری از نقاط جهان و از جمله ایران بوده و هست. حکومت صفوی که سعی داشت برای قدرتمند شدن خود از همۀ ابزارهای ممکن استفاده کند، تصدی رسیدگی به تظلم خواهیها را نیز بر عهده گرفت. این تحقیق قصد دارد با رویکردی توصیفیـ تحلیلی، مبتنی بر روش تاریخی و با بهرهگیری از منابع کتابخانهای و اسنادی، به این پرسش پاسخ دهد که روند رسیدگی به تظلم خواهیها در ایران عصر صفوی چگونه بود و نهاد عدل در طول حیات این حکومت چه تحولاتی را از سر گذراند؟ پاسخ به این پرسش ارتباط مستقیمی با استقرار و تثبیت تدریجی این حکومت دارد. به نظر میرسد رسیدگی به تظلم خواهیها در ابتدای عصر صفوی به دلیل بیثباتی ساختار حکومت اندک، پراکنده و کمتر ساختمند بود. در دورۀ شاه عباس یکم این نهاد راه تثبیت را در پیش گرفت و در دورۀ جانشینان او به نوعی تثبیت گردید و در قالب «دیوان عدالت بنیان» متبلور شد.