دوره 16 (1402)
دوره 15 (1401)
دوره 14 (1400)
دوره 13 (1399)
دوره 12 (1398)
دوره 11 (1397)
دوره 10 (1396)
دوره 9 (1395)
دوره 8 (1394)
دوره 7 (1393)
دوره 6 (1392)
دوره 5 (1391)
دوره 4 (1390)
دوره 3 (1389)
دوره 2 (1388)
دوره 1 (1387)
موضوعات = تاریخ
تعداد مقالات: 61
بازخوانی مواضع روحانیت در انتقال قدرت از قاجاریه به پهلوی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 1-24
چکیده
این بررسی میخواهد مواضع روحانیت را در فرآیند انتقال قدرت از قاجاریه به پهلوی بازشناسد. هدف تحقیق کندوکاوی ژرف در باب موجبات درگیری این قشر دیرپا در پهنة سیاست ایران از پیدایش سردار سپه تا برآمدن پادشاهی ... بیشترجماعت های پاگان و تعامل آنان با مسیحیان در بینالنهرین در آستانۀ فتوح اسلامی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 25-48
چکیده
بینالنهرین از دیرباز محل تلاقی تمدنها و بستر مناسبی برای زایش اندیشههای مختلف بوده است. این سرزمین، به دلیل موقعیت جغرافیایی آن، در تاریخ ایران نیز اهمیت زیادی دارد. در پایان دورۀ ساسانی، جماعتهای ... بیشترتحلیل کتابهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان (1345-1357ش)
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 49-72
چکیده
سازمان انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در اسفندماه 1345 تاسیس شد. این سازمان توانست با گرد آوردن بهترین نویسندگان، مترجمان، مصوّران ادبیات کودک را به لحاظ کمی و کیفی تا حد زیادی غنا بخشد. سؤال ... بیشترسیطرة رمانسگونگی بر تاریخنگاری؛ گزارش یک پژوهش تجربی در باب فرم زبان
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 73-102
چکیده
نوشتار حاضر گزارشی است از مسئله، روش مطالعه، مفاهیم بنیادین و نتایج قابل استخراج از پژوهشی در باب فرم زبانیِ مسلط بر متون تاریخنگاری. این مطالعة فرمالیستی تنوع انکارناپذیر متون تاریخنگارانه ... بیشتررفع محرومیت عنصر اساسی در نظام حقوقی و قضایی مغولان: چنگیزخان، روح قانون (قرن هفتم و هشتم هجری)
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 103-122
چکیده
حکومتی که چنگیزخان در آغاز قرن هفتم هجری، برابر با قرن سیزدهم میلادی، در مغولستان تأسیس کرد، از حیث قضایی و حقوقی با دورۀ پیش از آن، یعنی دورۀ ستیز و تفرقۀ قبایل مغول، قابل قیاس نبود. وی در حکومت خود تنها ... بیشتر«دولت مقتدر» و مسئلۀ «وحدت ملی» در مجلۀ آینده
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 123-144
چکیده
از دل زمانۀ پرآشوب مشروطیت دو ایدۀ مهم برآمد که بر مبنای یک «زمینۀ» مهم گسترش یافت: «دولت مقتدر» و «وحدت ملی». این دو مفهوم پس از مشروطیت بهعنوان «انگیزه» و «نیت» بسیاری از ... بیشتربررسی آلودگی هوای شهر تهران در دهة آخر حکومت پهلوی دوم (چالشها و راهکارها)
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 145-168
چکیده
آلودگی هوای شهر تهران مسئلة تازهای نیست و آغاز آن به اوایل دورة پهلوی دوم برمیگردد. در این دوره، استفادة روزافزون از انرژی حاصل از سوختهای فسیلی و سایر آلایندههای هوا در شهرهای ... بیشترنقش زن در تاریخنگاری باستانی پاریزی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 169-188
چکیده
باستانی پاریزی در تاریخنگاری، بهویژه در حوزۀ تاریخ اجتماعی، صاحب سبکی ویژۀ خود است. در تاریخنگاری او چند زمینۀ مطالعاتی از اهمیت بسیاری برخوردارند، از جمله تاریخ اجتماعی، نقش زن در تاریخ، و تاریخنگاری ... بیشترتحلیلی بر فعالیتها و رویکردهای انجمن زردشت در تعامل با ایران
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 189-208
چکیده
تأسیس کشور عراق در دهۀ سوم قرن بیستم و منضم شدن مناطق کردنشین به این کشور باعث ناامیدی کردها از وعدههای انگلستان و جامعۀ ملل برای ایجاد کشوری مستقل در مناطق کردنشین امپراتوری عثمانی شد. از این رو، زمینههای ... بیشترتبارشناسی و خاستگاه تاریخی و جغرافیایی ایل مَمَسنی (با تکیه بر فرضیات جدید)
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 209-226
چکیده
ایل ممسنی بهعنوان یکی از ایلات لُرتبار واقع در شمال غربی استان فارس و دامنههای زاگرس، در تحولات اجتماعی و سیاسی نقش بسزایی داشته است. دربارۀ مبدأ و منشأ این ایل دیدگاهها و نظرات متفاوتی وجود ... بیشتربررسی پیامدهای سیاست تعدیل نیروی انسانی و حقوق کارمندان بر مدیریت تورم (1323-1321ش)
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 227-244
چکیده
در شهریور 1320 ایران توسط متفقین اشغال شد. متفقین دولت را وادار کردند تا منابع اقتصادی کشور را در اختیارشان قرار دهد. این اقدامات از طریق سیاستهای پولی محقق شد که به کاهش ارزش پول ایران و افزایش اعتبارات ... بیشترگونهشناسی اعتراضهای زنان در عصر ناصری (1264-1313ق)
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 245-262
چکیده
ایران عصر قاجار دورۀ گذر از جامعۀ سنتی به سوی مدرنیته است. این مسئله در ابعاد مختلف تاریخ اجتماعی این دوره، از جمله در عرصۀ مسائل زنان، دیده میشود. تا پیش از دوران ناصری زنان در جامعه حضوری کمرنگ ... بیشترنقدی بر تئوری های اروپامحور در دوره بندی تاریخ اقتصادی ایران؛ ایدئولوژی، زمان پریشی و فراروایت
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 1-22
چکیده
تاریخنگاری اقتصادی در ایران عموماً در قالب دو رویکرد معرفتی مارکسیستی ـ لنینیستی و نظریة آسیایی نمود یافته است. در این دو رویکرد با وجود آنکه نقش اقتصادی طبقات اجتماعی و دولت در تاریخ ایران نشان داده ... بیشترساسانیان روحانیتبار بودند
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 23-69
چکیده
پدرام جم در پژوهش تازهای به نام «آیا ساسانیان روحانیتبار بودند؟» به بازنگری روایت محمّد بن جریر طبری دربارة ساسان، نیای ساسانیان، و پیوند او با آتشکدة ایزدبانو آناهیتا در اصطخر پارس میپردازد ... بیشترعلل انحطاط مشروطه از دیدگاه مجدالاسلام کرمانی
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 71-96
چکیده
احمد مجدالاسلام کرمانی از جمله روشنفکرانِ روزنامهنگار و مشروطهخواهان تأثیرگذار در مشروطهخواهی ایرانیان بود که نقش مهمی در آگاهیبخشی و بیداری ایرانیان در مقابله با حکومت استبدادی و روی کار آوردن ... بیشترسازماندهی اجتماعی ایران در عصر پهلوی دوم با تکیه بر تصویرپردازی اسطورهای آیین مهر
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 97-114
چکیده
جامعۀ ایران در عصر پهلوی دوم در نتیجۀ کودتای 28 مرداد 1332 دچار سرشکستگی و انفعال در عرصۀ فعالیتهای سیاسی، حزبی و نشاط اجتماعی شد و حاکمیت پهلوی نیز دچار بحران مشروعیت گردید. بنابراین، محمدرضا شاه برای ... بیشترواکاوی اهمیت تاریخی گذرگاه تِرمِذ
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 115-131
چکیده
شهر بندری ترمذ در تمام دوران حیات خود حلقة اتصال سیاسی ـ اقتصادی خراسان و آسیای مرکزی بوده و از دوران باستان تا معاصر، بر روند تحولات تاریخی این منطقه تأثیر گذاشته است. در این مقاله که به روش توصیفی ـ تحلیلی ... بیشترپیامدهای اجتماعی و اقتصادی شکلگیری شرکتهای سهامی زراعی در فارس
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 133-154
چکیده
مرحلة سوم اصلاحات ارضی، همراه با خطمشی نوسازی و مدرنیزاسیون دولت در کشاورزی، شامل سه قسمت ایجاد شرکتهای سهامی زراعی، فروش اجارهداری و تشویق به سرمایهگذاری در حوزة کشت و صنعت بود. کاهش محصولات ... بیشترسامان بدن و شکلگیری مشاغل زنانه در عصر رضاشاه (براساس گزارش مطبوعات یومیه)
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 155-177
چکیده
ارزشمندی بدن زنانه و چگونگی سامان آن، از آغاز مدرنیزاسیون در ایران عصر رضاشاه تا به اکنون، پیوند نزدیکی با مفاهیم هویت ملی با تکیه بر ارزشهای فرهنگ غربی داشته است. عزم دولت پهلوی برای ساخت جامعهای ... بیشترمریضخانة مظفری در استانبول (1279ش/ 1318ق ـ1313ش/ 1353ق)
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 179-199
چکیده
مریضخانة مظفری در سال 1318ق/ 1900م با درخواست تجار و بازرگانان و دیگر بزرگان ایرانی مقیم استانبول و به فرمان مظفرالدین شاه قاجار تأسیس گردید. تأسیس این بیمارستان، با کادر پزشکی و ابزار مدرن، گامی مهم در ... بیشترتحولات طریقت دانیالیه در گرمسیرات فارس از قرن هفتم تا دهم هجری قمری
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 201-221
چکیده
طریقت دانیالیه به رهبری شیخ دانیال از مهمترین طریقتهای تصوف در نواحی گرمسیرات فارس است. این طریقت متأثر از اندیشههای شیخ ابواسحاق کازرونی (352-426ق)، مؤسس طریقت «کازرونیه»، در قرن هفتم هجری تأسیس ... بیشترتعامل و تقابل خاندانهای ذینفوذ محلی و ایلات و عشایر مناطق کردنشین با دولت مرکزی (1299 تا 1310)
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 223-243
چکیده
قدرت در مناطق کردنشین از گذشته بین کانونهای متعددی از جمله خاندانهای ذینفوذ، ایلات و عشایر، خوانین و... پراکنده بود. در دورة پس از مشروطه و جنگ جهانی اول پراکندگی قدرت و ظهور مدعیان جدید به شکل بیسابقهای ... بیشترواکاوی شکلگیری و رشد ورزش زنان در عصر رضاشاه
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 245-262
چکیده
به دنبال روی کار آمدن رضاشاه، ورزش هم مانند بسیاری دیگر از پدیدههای اجتماعی مورد توجه قرار گرفت و در این میان، همسو با ضرورت تغییر موقعیت اجتماعی زنان، لزوم توجه به ورزش بانوان نیز مطرح شد. پژوهش حاضر ... بیشترنقش جادۀ ابریشم در پیوند نگارگری و تاریخنگاری فارسی عصر ایلخانان
دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 263-289
چکیده
تعاملات فرهنگی و هنری هزاران سالۀ ایران و چین پس از سلجوقیان گسترش یافت و در عصر مغول ـ ایلخانی به صورت فزایندهای برقرار شد. جادهها در فرمانروایی واحدی درآمدند و صحرانوردان تحت تأثیر فرهنگها و تمدنها ... بیشترنهاد تظلمات در ایران عصر صفوی؛ از «دیوان عدل» تا «دیوان عدالتبنیان»
دوره 14، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 1-23