خاستگاه میان‌رودانی تصویر شیطان در آیین‌های گنوسی و زروانی
خاستگاه میان‌رودانی تصویر شیطان در آیین‌های گنوسی و زروانی

سید توفیق حسینی

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 17-33

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.103281

چکیده
  آموزۀ باور به شر اندیشه­ای دیرپا و کهن در آیین­های بشری است. به نظر می­رسد پنداشت عدم تعادل و تباهی در هستی بنیادی­ترین ریشۀ اندیشه شر بوده باشد. در تاریخ ادیان مشخص­ترین تصویر مفهوم شر تجسم ذات ...  بیشتر
پرتوی بر اهواز کهن از خلال متون ساسانی و اسلامی و حدسی در باب مکان رام‌اردشیر ساسانی
پرتوی بر اهواز کهن از خلال متون ساسانی و اسلامی و حدسی در باب مکان رام‌اردشیر ساسانی

روح اله مجتهدزاده

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 167-186

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.103331

چکیده
  دربارة سرآغازهای شکل‌گیری شهر اهواز بسیار کم می‌دانیم. هرچند بنیان شهری در این ناحیه را تا روزگار عیلامیان تخمین می‌زنند، کهن‌ترین روایات تاریخی و شواهد باستان‌شناختی در باب این شهر از روزگار اشکانیان ...  بیشتر
ساسانیان روحانی‌تبار بودند
ساسانیان روحانی‌تبار بودند

شهرام جلیلیان

دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 23-69

https://doi.org/10.52547/irhj.14.2.23

چکیده
  پدرام جم در پژوهش تازه‌ای به نام «آیا ساسانیان روحانی‌تبار بودند؟» به بازنگری روایت محمّد بن جریر طبری دربارة ساسان، نیای ساسانیان، و پیوند او با آتشکدة ایزدبانو آناهیتا در اصطخر پارس می­پردازد ...  بیشتر
ریشه‌های ایرانی ـ گنوسی باورهای فرجام‌شناسانة کیش مانوی
ریشه‌های ایرانی ـ گنوسی باورهای فرجام‌شناسانة کیش مانوی

سید توفیق حسینی

دوره 14، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 65-80

https://doi.org/10.52547/irhj.14.1.65

چکیده
  واکاوی ریشه­ های باورهای کیش مانوی همواره از مهم­ترین مباحث مورد علاقة محققان این کیش کهن و پرابهام باستانی بوده است. بخش عمده­ای از این ابهام ناشی از کمبود دسترسی به منابع دست اول این کیش است و بخش ...  بیشتر