TY - JOUR ID - 94531 TI - تأسیس شهبندری ترکیه در مشهد و نقش محمد سامی‌بیک در اتحاد سه گانه اسلامی ایران، ترکیه و افغانستان JO - مجله علمی و پژوهشی تاریخ ایران JA - IRHJ LA - fa SN - 2008-7357 AU - نجف‌زاده, علی AU - خلیفه, مجتبی AD - مربی گروه تاریخ دانشگاه بیرجند AD - استادیار بنیاد دایرهالمعارف اسلامی Y1 - 2011 PY - 2011 VL - 3 IS - 2 SP - 137 EP - 156 KW - ترکیه KW - مشهد KW - محمد سامی‌بیک KW - شهبندری DO - N2 - دولت عثمانی در دورۀ قاجار حضور سیاسی در مشهد نداشت، ولی از زمان شروع جنگ جهانی اول که موضوع اتحاد جهان اسلام مطرح شد، طرفدارانی در مشهد یافت که ترک‌های قفقازی مهم‌ترین آنها بودند. پس از شکست عثمانی و تشکیل مجلس بزرگ ملی ترک، روابط حکومت جدید با ایران و افغانستان بیشتر شد و مشهد یکی از کانون‌های ارتباط این سه دولت اسلامی بود. با تأسیس کنسولگری افغانستان در اواخر دوره قاجار، ترکیه نیز شهبندری خود را در سال 1341 قمری در مشهد دایر کرد. با ورود محمد سامی‌بیک برای برافراشتن «بیرق ماه و ستاره» در مشهد، گام‌های مهمی برای جلب اتحاد جهان اسلامی برداشته شد و اقدامات عملی برای اتحاد ایران، ترکیه و افغانستان صورت گرفت و زمینه‌ای برای اتحاد بیشتر در دوره رضا شاه شد. عملکرد سامی‌بیک و واکنش دول روس و انگلیس موضوع دیگری است که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. در این مقاله علل شکل‌گیری شهبندری، عملکرد یازده ماهه سامی‌بیک در زمینه‌های مختلف نظیر سخنرانی در حرم امام رضا (ع)، بازدید از مدارس، ملاقات با روزنامه‌نگاران، برگزاری نماز جمعه، برگزرای نماز عید فطر، شرکت در عزاداری‌ها، تشویق و حمایت از مخالفان سیاست انگلیس و رابطه با کنسولگری افغانستان مورد بررسی قرار می‌گیرد. UR - https://irhj.sbu.ac.ir/article_94531.html L1 - https://irhj.sbu.ac.ir/article_94531_37528c2ed2e0e8fe4827df9ee326bc01.pdf ER -