TY - JOUR ID - 94628 TI - جایگاه مذهب در مناقشه خوارزمشاهیان و خلفای عباسی (از آغاز تا دورۀ سلطان محمد) JO - مجله علمی و پژوهشی تاریخ ایران JA - IRHJ LA - fa SN - 2008-7357 AU - یاری, سیاوش AD - استادیار دانشگاه ایلام Y1 - 2011 PY - 2011 VL - 4 IS - 1 SP - 127 EP - 142 KW - عباسیان KW - خوارزمشاهیان KW - سیاست‌های مذهبی KW - عراق عجم DO - N2 - با تشکیل نهاد خلافت به خصوص در دورۀ عباسی، ایرانیان نیز با هدف بازیابی قدرت و هویت سیاسی خویش، نهاد سلطنت را تاسیس و با خلفای عباسی به رقابت و گاه دشمنی پرداختند. در دوره خوارزمشاهیان، خلفا و سلاطین با بهره گیری از عوامل مختلف از جمله سیاست‌های مذهبی، در پی بسط و توسعه قدرت و قلمرو خود بودند. عراق عجم مهمترین منطقه محل نزاع این دو نهاد در این دوره، به آوردگاه خلفای عباسی و خوارزمشاهیان و متحدان سیاسی آنان تبدیل شده بود. خلاء قدرت ناشی از اضمحلال سلاجقه بزرگ، طمع این دو قدرت را برای تصاحب میراث سلاجقه دو چندان ساخته بود. عباسیان در پی بازیابی قدرت سیاسی و خوارزمشاهیان به فکر تسلط بر بغداد و وادار نمودن خلفای عباسی به پذیرش سیطرۀ سیاسی ـ نظامی سلاطین بودند که نتیجۀ این امر تلاش دو قدرت برای یارگیری در میان حکومت‌های محلی در ایران و درگیری‌های متعدد در عراق عجم و فرجام نهایی آن نیز شکست خوارزمشاهیان بود. مسأله مقاله پیش رو بررسی نقش و جایگاه مذهب در مناسبات و منازعات خلفای عباسی و سلاطین خوارزمشاهی از آغاز تا دورۀ سلطان محمد است. بر این اساس ابتدا داده‌های تاریخی با بهره‌گیری از منابع معتبر تاریخی جمع آوری؛ سپس با استفاده از آخرین یافته‌های پژوهشی، تحلیل و تبیین گردیده است. UR - https://irhj.sbu.ac.ir/article_94628.html L1 - https://irhj.sbu.ac.ir/article_94628_a0a669d9142278d2ed7b69ad3e0fa20c.pdf ER -