سیدمحمود سادات بیدگلی
چکیده
حکومت صفوی از چنان مشروعیتی در میان مردم برخوردار بود که کمتر کسی فکر میکرد کسی جز دودمان صفوی بتواند بر ملک ایران حکمروایی کند. سایۀ سنگین حکومت صفوی تا سال‌ها بعد از انقراض آن هم گسترده بود. چنانکه ...
بیشتر
حکومت صفوی از چنان مشروعیتی در میان مردم برخوردار بود که کمتر کسی فکر میکرد کسی جز دودمان صفوی بتواند بر ملک ایران حکمروایی کند. سایۀ سنگین حکومت صفوی تا سال‌ها بعد از انقراض آن هم گسترده بود. چنانکه مشکل اصلی اشرف افغان عدم مشروعیت حکومتش از سوی مردم بود و همۀ اقدامات او در جهت حل این مشکل بود. این مقاله با روش تاریخی و با استفاده از شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر اسناد و مدارک آرشیوی و منابع اصلی به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که چالش مشروعیتخواهی اشرف افغان چه بود و وی برای رفع آن چه اقداماتی کرد و آیا این اقدامات قرین موفقیت گشت. یافتههای این مقاله نشان میدهد سایۀ مشروعیت حکومت صفوی بر حکومت اشرف افغان سنگینی میکرد و او مجبور بود به طرق مختلف به کسب مشروعیت بپردازد. صدور اماننامه به اهالی اصفهان، تثبیت وقف‌نامۀ اماکن مورد احترام رعایای شیعه، ضرب سکه با سجع مهری که حساسیت رعایای شیعه را تحریک نکند، ایجاد رابطۀ زوجیت با منبع مشروعیت یعنی خاندان صفوی و و سرانجام کسب مشروعیت از طریق شناساندن حکومتش به دولت عثمانی و حکومت روسیه از جملۀ این اقدامات بود. اما این اقدامات نتوانست به اشرف کمکی کند و عدم همراهی رعایای شیعه با او باعث شد که وی نتواند از پس لشکر نادرشاه برآید و طومار حکومتش با حملات نادر درهم پیچیده شود.
