آذرنوش، آذرتاش. »اسماعیل بن یسار«، دایره المعارف بزرگ اسالمی، ج 8 ،تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسالمی،
1367 .
ــــــــــــ. »ابان بن عبدالحمید الحقی«، دایره المعارف بزرگ اســامی، ج 2 ،تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ
اسالمی، 1367 .
ابن ابی الحدید. جلوة تاریخ در شرح نهجالبالغه، ترجمة محمود مهدوی، تهران: نی، 1367.
ابن اثیر، عزالدین علی. الکامل فی التاریخ، بیروت: دار صادر، 1385ق/1966م.
ابن اعثم، احمد. الفتوح َ ، تحقیق علی شیری، بیروت: دار األضواء، 1411ق/1964م.
ّه، بیتا.
ابن جوزی. المنتظم فی التاریخ االمم و الملوک، بیروت: دارالکتب العلمی
ابن حجر. فتح الباری، ط. الثانیه، بیروت: دارالمعرفه، بیتا.
ابن حجر، االصابه فی تمییز الصحابه، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1415ق/1989م.
ابن خیاط، خلیفه. کتاب الطبقات ِّ ، تحقیق سهیل زکار، بیروت: دارالفکر، 1414ق/1994م.
ابن سعد، محمد. الطبقات الکبری، بیروت: دار صادر،1960م.
ّه. العقد الفرید، بیروت: دارالفکر، 1359ق/1941م.
ابن عبدرب
ابن قتیبه دینوری. المعارف، مصر: دارالمعارف، 1119ق/1708م.
ــــــــــ. طبقات الشعرا، لیدن: دخویه، 1902م.
ابن کثیر. َالبدایه و النهایه، بیروت: دارالکتب العلمیه، بیتا.
ابن منظور. لسان العرب َ ، قم: األدب الحوزه، 1405ق/1985م.
ابن ندیم. الفهرست، ترجمة ّ محمدرضا تجدد، تهران: امیرکبیر، بیتا.
ّابن هشام، عبدالملک. السیره النبویه، مصر: مصطفی ألبابی، 1955م.
اإلصبهانی، ابوالفرج. َاألغانی، بیروت: دارالثقافه، 1959م.
ّ ّ ابوعبیده، معمر بن مثنی. األیام العرب قبل اإلسالم، تحقیق عادل جاسم البیاتی، بیروت: عالم الکتب، 1407ق/1987م.
ـــــــــــــــــــ. النقایض جریر و فرزدق، بغداد: مکتبه المثنی، بیتا.
ابو یوسف.الخراج و صناعه الکتابهه، بیروت: المعرفه، 1302ش/1923م.
رزند، مهران. » ابوالعتاهیه«، دایره المعارف بزرگ اسالمی، ج 5 ،تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسالمی، 1367.
ایمانیان، حســین. » ابان بن عبدالحمید لاحقی و بازآفرینی نوشتههای پهلوی«، زبان و ادبیات عربی، ش 6 ،بهار و
تابستان 1391 ،ص 1-61 .
ّه، 1416ق/1990م.
أنساب األشراف، قم: مجمع إحیاء الثقافه االسالمی
بالذری، احمد بن یحیی. َ
ـــــــــــــــــــ. فتوح البلدان، بیروت: دارالمکتبه الهالل، 1988م.
پاکتچی، احمد. »پژوهشی در کتابشناسی جنگ ّ های رده«، مقاالت و بررسیها، ش 66 ،1378ش، ص 261-276.
التمیمی، سیف بن عمر، الفتنه و وقعه الجمل، تحقیق احمد راتب عرموش، بیروت: دارالنفائس، 1391ق/1972م.
ـــــــــــــــ. کتاب الرده و الفتوح و کتاب جمل و مسیره عائشه و علی، ط. الثانیه، تحقیق قاسم السامرایی، ریاض:
دار امیه، 1418ق/1997م.
جاحظ، ابوعثمان عمرو بن بحر. الرسائل الجاحظ، تحقیق علی ابوملحم، بیروت: دار و مکتبه الهالل، 2002م.
جعیط، هشام. کوفه، پیدایش شهر اسالمی، ترجمة ابوالحسن سروقد مقدم، مشهد: آستان قدس رضوی، 1372.
ّ الحجی، مظهر. دیک الجن الحمصی، دمشق: دار طالس، 1989م.
الـحلبونی، خالد. دیک الـجن: الذاتیه و اإلبداع، دمشق: دار الیمامه، 2001م.
حموی، یاقوت. معجم البلدان، تهران: مکتبه االسدی، 1965م.
ّضی،1960م.
دینوری، ابوحنیفه. َاألخبار الطوال، قم: الر
دیک الجن، عبدالسالم بن رغبان، دیوان دیک الجن الحمصی ّ ، تحقیق مظهر الحجی، دمشق: اتحاد الکتاب العربی،2004م.
دیوان ابونواس حکمی. تحقیق احمد عبدالمجید الغزالی، بیروت: دار الکتاب العربی، 1412ق/1992م.
ذهبی، شمس الدین محمد. ُ سیر اعالم النبالء، بیروت: دارالفکر،1390ق/1971م.
رازی، ابوالفتوح. روح الجنان و روح الجنان، قم: کتابخانة مرعشی نجفی، 1404ق/1992م.
سعیدیان جزی، مریم. قبیلة بنو تمیم و نقش آن در تاریخ اسالم و ایران، قم: کتابخانة اسالم و ایران، 1382.
سمعانی، عبدالکریم بن محمد. األنساب، ط. الثانیه، بغداد: مکتبه المثنی، بیتا.
ضیف، شوقی. الفن و مذاهبه فی النثر العربی، الثالثه عشره، مصر: دار المعارف، بیتا.
طبری، محمد بن جریر. تاریخ الرسل و الملوک، ترجمة ابوالقاسم پاینده، تهران: اساطیر، 1362.
ـــــــــــــــــ. تاریخ الرسل و الملوک، تهران: مکتبه االسدی، 1358ق/1940م.
عسکری، مرتضی. صد و پنجاه صحابی ساختگی، ترجمه ع. سردارنیا، تهران: مجمع علمی و بدر، 1361.
الغیث، خالد. »استشهاد عثمان وقعه الجمل فی مرویات سیف بن عمر فی تاریخ طبری و دراسه و نقدیه«، پایاننامةدکتری، ریاض: دانشگاه دار امیه، 1997م.
مسعودی، علی بن حسین. َالتنبیه و األشراف، تصحیح اسماعیل الصاوی، قاهره: دارالصاوی، بیتا.
مسکویه، ابوعلی. التجارب االمم، تهران: دارسروش، 1407ق/1987م.
ّه، 1417ق/1997م.
ّواقدی، محمد بن عمر. ّ فتوح الشام ّ ، صححه عبداللطیف عبدالرحمن، بیروت: دارالکتب العلمی
ــــــــــــــ. ّالرده )مع نبذه من فتوح العراق(، تحقیق یحیی الجبوری، بیروت: دارالعرب اإلسالمی، بیتا.
هاجسن، مارشال. »دو مورخ مسلمان دوران پیشانوین، مشکالت و فرصتهای نهفته در ارائة آنان به دوران جدید«،
طبری پژوهی، گردآورنده محمدحسین ساکت، ج 1 ،تهران: نشر کتاب، 1393.
هیندز، مارتین. »ریشهشناسی جریانهای سیاسی کوفه در نیمة نخست قرن اول هجری«، ترجمة محمدعلی رنجبر،
فصلنامة تاریخ اسالم، ش 44 ،1381 ،ص 162-119.یعقوبی، احمد. البلدان ّ ، بغداد: مکتبه المثنی، 1892م.
online”, Encounters Medieval. Islam Early in Apostasy and Conversion. “Uriel, Simonsohn
.edu.academia.haifa://http. 2020 August 04 accessed, ediated
of University The: Chicago, 3. Vol”, Islam of Venture). “Editor. (S. G. marshal, Hodgson
.1974, Press Chicago
.C by Edited, God of Prophet the of Encyclopedia An” Heaven. “Abdullah, Faruq Umar‘
.2014, CLIO-ABC. 254–251. pp., I. Vol, Barbara Santa, Walker. A and Fitzpatrick
Institutional The: Culture of Origins the and Engineering Political. Siddhartha David, Patel
.2007, press University Stanford: Stanford, Islam of Rise the of F
)