نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• اصغر (سیاوش) شوهانی ¹
• عباس قدیمی ²

¹ دانشجوی دکتری تاریخ ایران پس از اسلام

² دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تبریز

چکیده

اعزام دانشجویان به اروپا که پس از جنگ‌های ایران و روس با هدف نوسازی و جبران عقب‌ماندگی آغاز شده بود در طول دورة قاجار تداوم یافت؛ به گونه‌ای که طبق مستندات قریب به هزار دانشجو در این عصر برای انتقال دانش به اروپا گسیل شدند. بخشی از انگیزة کارگزاران برای اعزام دانشجو بازسازی و تحول در نظام آموزشی بود. اما بر اساس شواهد در عصر قاجار در «رشتة تاریخ» هیچ دانشجویی اعزام نشد. در دهة اول عصر پهلوی با تصویب قانون اعزام دانشجو در دورة ششم مجلس شورای ملی، موج جدید از اعزام در سال‌های 1312-1307خ ایجاد شد که نسل نوین نوسازی ایران را تشکیل دهند.

در این میان نخستین دانشجویان رشتة تاریخ نیز به چشم می‌خورند. اما چنان که در مقاله تبیین شده است موج جدید اعزام دانشجو در این رشته به پرورش مورخ یا تحول در پژوهش‌های تاریخی منجر نشد. برای تبیین این پدیدار در مقالة پیش‌رو پس از بررسی اجمالی روند اعزام دانشجو به‌طور عام و اعزام دانشجویان رشتة تاریخ به‌طورخاص، بر اساس منابع و اسناد به سازوکارهای اعزام دانشجویان در این رشته، افراد اعزامی و رهاورد اعزام‌شدگان پرداخته شده است. برای فهم مسئله تبدیل نشدن دانشجویان اعزامی رشتة تاریخ به مورخان حرفه‌ای، به انگیزه‌ها و اهداف طراحان و کارگزاران اعزام، انتظارات و خواست حکومت از دانش‌آموختگان برای آیندة شغلی آنها در فرآیند نوسازی، نظام آموزشی فرانسه به عنوان مقصد 75% دانشجویان اعزامی و شکاف آموزش و پژوهش در این کشور در دهه‌هایی که دانشجویان ایرانی به آنجا اعزام شدند، به عنوان متغیرهای اصلی توجه شده است.

کلیدواژه‌ها

• "
• اعزام دانشجویان به اروپا"
• رشتة تاریخ و جغرافیا"
• تربیت معلم"
• ؛ "
• دانشگاه تهران"
• دورة پهلوی"
• ؛"
• نوسازی نظام آموزشی"
• ؛

موضوعات

• پهلوی

عنوان مقاله [English]

Historian Training or Teacher Training; Dispatching History and Geography Students to Europe (1928-1933 A.D.); Motivates, mechanisms and outputs

نویسندگان [English]

• َasghar (siavash) shohani ¹
• Abbas Ghadimi Gheidari ²

¹ دانشگاه تبریز

² Associate Professor, University of Tabriz

چکیده [English]

Dispatching the students to Europe had begun after the Iran-Russia wars by the aim of modernizing and compensating for hindrance. This process continued during the Qajar period; According to documents, nearly a thousand students in this era were dispatched to Europe aiming at transferring knowledge. One of the main incentives for dispatching agents was to reconstruction and evolution of the education system. But according to the documents no student in “History Course” was dispatched in the mentioned era. In the first decade of Pahlavi era by codifying the bill of dispatching students in sixth national consultative assembly, we witness creating new generation of dispatching students in the interval of 1928-1933 A.D.) who constitute the new modernizing generation of Iran among which the fist history course students were included. Albeit as it is being demonstrated in the article, new wave of dispatching students in history course did not lead to training a historian or an evolution in historical research. In order to understand mentioned phenomenon, after an overview of the process of dispatching students in general and dispatching students in the field of history in particular, the article will discuss the mechanisms of history student dispatching, dispatched persons and their takeaways based on sources and documents.

کلیدواژه‌ها [English]

• "
• Dispatching Students to Europe"
• History and Geography Field"
• Teacher training"
• , "
• Tehran University"
• Pahlavi era"
• ,"
• modernizing education system"
• ,