نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

• محمد بیطرفان

استادیار گروه تاریخ، دانشگاه خوارزمی

چکیده

انقلاب مشروطیت زمینه ساز ورود مفاهیم جدید در عرصه های سیاسی-اجتماعی شد. از آنجایی که تعداد انگشت شماری از شخصیت های مطرح دوره قاجار نسبت به چند و چون این مفاهیم آگاه بودند، روشنگری و توضیح راجع به اینها ضرورت پیدا کرد. مفهوم برابری یکی از چالش برانگیزترین پنداره هایی بود که به نوعی آموزه های پیشین را مورد تشکیک قرار داد. تا پیش از آن، آنچه که در ادبیات فقهی بار معنای برابری را به دوش می کشید، مفهوم عدالت بود. با این حال، نسبت مشخصی بین معیارهای عدالت و مفهوم برابری وجود نداشت. این مسئله مناقشات بسیاری به ویژه بین مشروعه خواهان و مشروطه خواهان رادیکال ایجاد کرد. بنابراین تعریف برابری و نسبت آن با عدالت ضرورت یافت. هدف اصلی این جستار بررسی اندیشه، تعاریف و تعابیر کوششگران مشروطه طلب راجع به مفهوم برابری از میان مقالات منتشر شده در جراید این دوره است. نگارنده در ضمن بررسی این مفهوم دریافت که منطق مشروطه خواهان در تعریف برابری تا اندازه ای غلو و گزافه بوده و ناشی از فقدان درنظرگیری بافت اجتماعی، اقتضائات زمانه و سواد سیاسی مردم بوده است؛ تا جایی که منجر به پریشان گویی در نسبت بین برابری و عدالت شد. روش تحقیق در این جستار به صورت توصیفی و تحلیلی می باشد.

کلیدواژه‌ها

• برابری
• عدالت
• فقه
• قانون
• مشروطیت

موضوعات

• جامعه شناسی تاریخی

عنوان مقاله [English]

Expanding the concept of equality in the socio-political literature of the Iranian Constitutional Revolution, relying on the study of newspapers

نویسنده [English]

• Mohammad Bitarafan

Assistant Professor, Department of History, Kharazmi University

چکیده [English]

The constitutional revolution set the stage for introducing new concepts in the socio-political field. Since only a handful of prominent figures of the Qajar period were conscious of the meanings of these concepts, it became necessary to enlighten and explain them. Honestly, the concept of equality was one of the most challenging notions that called into question earlier teachings. Until then, the meaning of equality in the case jurisprudential literature depended on the concept of justice. Nevertheless, there was no clear link between the criteria of justice and the concept of equality. This caused a great deal of controversy, especially between Mashroeh Khah (The religious traditionalists) and Mashroteh Khah (The radical constitutionalists). In this way, the definition of equality and its relation to justice became necessary. The principal purpose of this paper is to scrutinize the constitutionalist’s ideas, meanings, and interpretations regarding the concept of equality. While examining this concept, the author found that the constitutionalists’ logic in defining equality was somewhat exaggerated and was due to the failure to take into account the social context, the requirements of the period, and the political literacy of the people; to the extent that it led to confusion in the relationship between equality and justice. The research method in this paper is descriptive-analytical.

کلیدواژه‌ها [English]

• equality
• justice
• jurisprudence
• law
• constitutionalism