نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

• فرشته جهانی

دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام،: گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

چکیده

ایالات متحده آمریکا در آستانه سده بیستم میلادی پیشرفته‌ترین تجارت جهان را در اختیار داشت این موضوع از نگاه تیزبین روشنفکران و متجددین ایرانی دوره قاجار دور نماند و با وسواسی مثال‌زدنی چگونگی روند شکوفایی اقتصاد این کشور نویافته را دنبال کردند. پژوهش حاضر تلاش دارد با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با بهره‌گیری از اسناد منتشر نشده آرشیوی به این پرسش‌ها پاسخ دهد روشنفکران دوره قاجاریه چگونه به برقراری مناسبات تجاری و مالی با آمریکا ترغیب شدند؟ این تبادلات در چه سطحی بودند و جنگ جهانی اول تا چه اندازه در کاهش یا افزایش آن نقش داشت؟ دستاورد پژوهش نشان داد روشنفکران برای نشان دادن اهمیت تجارت آمریکا در گام نخست با نگاهی انتقادی به مقایسه بهره‌برداری از منابع زیرزمینی در آمریکا و ایران پرداختند و از این طریق اهمیت و ضرورت گسترش مناسبات تجاری با این کشور را به مقامات دولت ایران گوشزد کردند. در ادامه آنها در گزارش‌های خود وضعیت مطلوب تجارت آمریکا در دوران جنگ جهانی اول و سال‌های پس از جنگ را در مقایسه با سایر کشورهای جهان به نمایش گذاشتند این آگاهی‌ها سبب شد مناسبات تجاری ایران با آمریکا رشد چشمگیری پیدا کند.

علاوه بر این نخبگان سیاسی ایران در واشنگتن وضعیت مالیه و بودجه در آمریکا را بررسی کردند و با ارسال گزارش‌ها و کتابچه‌های گوناگون دلایل موفقیت و ترقی اداره مالیه و وضعیت مطلوب بودجه در این کشور را بازتاب دادند این امر منجر به تبادل اطلاعات مالی ایران با آمریکا و استخدام مستشار از این کشور شد.

کلیدواژه‌ها

• آمریکا
• عصر قاجار
• تجارت
• مالیه
• جنگ جهانی اول
• مناسبات اقتصادی

موضوعات

• قاجاریه

عنوان مقاله [English]

Explanation of commercial and financial exchanges between Iran and America during the Qajar era (based on unpublished documents)

نویسنده [English]

• fereshte jahani

-PhD in History of Iran after Islam: Department of History, Faculty of Literature and Humanities, Payam Noor University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

At the beginning of the 20th century, the United States of America had the most advanced economy in the world. This issue did not escape the sharp eyes of the Iranian intellectuals and modernists of the Qajar period, and they followed with exemplary obsession how the economy of this new country flourished. The current research tries to answer these questions by using unpublished archival documents in Iran: How did the intellectuals and progressives introduce the economy and finance of America? What results did these findings have for Iran? And to what extent did the First World War play a role in increasing or decreasing commercial and financial exchanges between Iran and the United States? The findings of this study, which is based on the analytical descriptive method, show that the intellectuals, in order to show the importance of American trade, in the first step compared the exploitation of underground resources in America and Iran with a critical view, and in this way, the importance and necessity of expanding trade relations with this country. warned the officials of the Iranian government. Further, in their reports, they showed the desirable state of American trade during the First World War and the years after the war compared to other countries in the world.

کلیدواژه‌ها [English]

• America
• Qajar era
• trade
• finance
• World War I
• economic relations