نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• مهدی احمدی ¹
• سید هاشم آقاجری ²

¹ گروه تاریخ. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه تربیت مدرس. تهران. ایران

² گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

چکیده

یکی از مسائلی که در نیمه دوم قرن سیزدهم قمری/نوزدهم میلادی حکومت قاجاریه با آن مواجهه شد، مهاجرت توده‌های مردم بود؛ مهاجرتی که از1266ق/1850م و به نسبتی گسترده‌تر، از 1286ق/1870م، از ایالات مختلف به خارج ایران به خصوص نواحی جنوب قفقاز اتفاق ‌افتاد. به‌گونه‌ای که سالی چند هزار نفر ترک وطن می‌کردند. مهاجرانی که به محض ورود به این مناطق به سبب بی‌چیز بودن و نداشتن تخصص فنی در کارخانه‌ها، صنایع نفت، دهکده‌ها، مزارع، اسکله‌ها و غیره در بدترین شرایط مشغول به کار می‌شدند. آنها کمترین مزد را دریافت می‌کردند و ده الی پانزده نفر از آنها در گوشه و کنار شهرها در منزلی که فرق چندانی با طویله نداشت، زیر یک سقف زندگی خود را می گذراندند. در این مقاله کوشش شده تا با رویکردی توصیفی-تحلیلی، مبتنی بر گردآوری داده‌ها از منابع آرشیوی و با اتخاذ چارچوب نظری مدل‌های جاذبه و دافعه براساس آراء متفکرانی چون روانشتاین، توماس و اورت اس. لی، چرایی مهاجرت نیروی کار ایرانی به قفقاز، تبیین شود. مدعای پژوهش این است که عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به عنوان عامل فشار و کشش در مبداء و مقصد، نوعی عدم تعادل ایجاد کردند که موجب مهاجرت نیروی کار ایرانی به قفقاز شد و طی سال‌ها این روند ادامه داشت.

کلیدواژه‌ها

• مهاجرت
• دوره قاجاریه
• قفقاز
• نیروی کار ایرانی
• روسیه تزاری

موضوعات

• قاجاریه

عنوان مقاله [English]

The causes of Iranian labor migration to the Caucasus(the second half of the 13th/19th century)

نویسندگان [English]

• mehdi ahmadi ¹
• Seyyed Hashem aghajari ²

¹ Department of History, Faculty of Human Sciences. Tarbiat modares University, Tehran, iran

² Department of History, Tarbiat modares University, Tehran, iran

چکیده [English]

Abstract

One of the issues faced by the Qajar government in the second half of the 13th/19th century was the mass migration of the people. The migration that took place from 1266 AH/1850 AD and relatively more widely, from 1286 AH/1870 AD, From defferent states of iran outside the country, especially the South Caucasus. Consequently, several thousand people left their homeland every year and worked. as soon as they arrived in these areas, the migran were employed in the worst conditions in factories, oil industries, villages, farms, docks, etc. in the worst conditions. In this article, an attempt has been made to use a descriptive-analytical approach based on collecting data from archival sources and by adopting the theoretical framework of attraction and repulsion models based on the opinions of thinkers such as Rovenstein, Thomas and Everett S. Lee, explain why the Iranian labor force migrates to the Caucasus. The claim of the research is that the economic, political and social factors as a push and pull factor in the origin and destination created a kind of imbalance that caused the migration of Iranian labor to the Caucasus and this process continued over the years.

کلیدواژه‌ها [English]

• migration
• Qajar period
• Caucasus
• Iranian workforce
• Tsarist Russia