فرایند شکل‌گیری اوروغ‌های دولت ایلخانان

نوع مقاله : مروری

نویسنده

دانشیار بخش تاریخ دانشگاه شیراز

چکیده

هرچند جامعه ایرانی تحت سلطه مغولان، دولت ایلخانان مغول (736 ـ656 ق) را به صورتی یکپارچه می‌دید و حتی تاریخنگاری ایرانی عصر ایلخانان بیشتر آنان را به عنوان مغولان چنگیزخانی می‌شناساند، اما چنین دیدگاه کلی‌نگری برای تبیین تحولات سیاسی ایران آن دوران فاقد دقت و نکته‌سنجی است. زیرا در عمر یکصدساله دولت ایلخانان، هشتاد سال آن هلاکو خانیان قدرت داشتند. از میان هلاکوخانیان و در اصل اباقائیان شش ایلخان از مجموع نه ایلخان از آنها بوده‌اند. چنین تخصیص‌هایی که طی آن یک خاندان از خاندانی بزرگتر منشعب می‌شود را مغولان اروغ می‌خوانند. سرانجام اروغ ارغون‌خان پسر اباقاخان بود که قدرت اصلی را در کلیت دولت ایلخانان به دست آورد. چنین فرایند تخصیص و تفریدی را می‌توان شیوه خاص جامعه تورانی حاکم بر ایران آن روزگار به جای نظام فرهمندی جامعه کهن ایرانی دانست که توارث در پادشاهی را از عنایت آسمان می‌دانست نه مالکیت زمین.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Formation Process of Ilkhanid Oroghs

چکیده [English]

For Iranian society which was ruled by Mongols, Ilkhanid state (12581335- A.D) was not a unified hegemony, and even in Iranian historiography of the Ilkhanid period, they were called Chengizid Mongols. But, this holistic viewpoint is not appropriate or clear for explaining the political events of Iran in that time. Because, in the whole period of Ilkhanid dynasty which lasted one hundred year, Holakuid family ruled for only eighty years. In fact, from among Holakukhanian, six out of nine Ilkhans belonged to the branches of Abaqaid. Mongols called this division Oroghe. Finally, this was the Arghon, son of Abaga, who took the main power. In fact, this process was the result of the particular principle of Turanid society that took the place the old one which considered the royal succession a divine matter, not a terrestrial dominance.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Holakukhanian
  • Abaqaiyan
  • Orogh-e- Arghonkhani
  • Ilkhanid