تبارشناسی جریان‌‌های فرهنگی در ایران معاصر

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 دکتری تاریخ از دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

شناخت جریان‌‌های فرهنگی معاصر و چگونگی پیدایش و سیر تحولات آنها از مهم‌ترین مباحثی است، که پژوهشگران را در حوزه‌‌های مختلف به خود مشغول ساخته است. این جریان‌‌ها در تعیین خط مشی اساسی جامعه و جهت‌دهی به تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن تأثیرات زیادی داشته‌ است. مقاله حاضر در صدد است، چگونگی آشنایی جامعۀ ایرانی با فرهنگ و اندیشه غربی و پیدایش جریان‌‌های نوپدید و نسبت آنها با جریان‌‌های قدمایی را با استفاده از روش تحلیل تاریخی و با تکیه بر اسناد و منابع مورد بررسی قرار دهد. یافته‌‌های اساسی پژوهش حاکی از آن است که ورود اندیشه‌‌های جدید منجر به پیدایش جریان‌‌هایی شد، که مهم‌ترین ویژگی آنها تقابل و نفی جریان‌‌های قدمایی ایران بود. با وجود این، گرایش‌‌هایی از هم‌سازی و هم‌زیستی نیز در بین آنها مشاهده می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Archeology of Cultural Currents in Contemporary Iran

چکیده [English]

One of the most important debates that researchers in different fields of study have dealt with is to uncover contemporary cultural currents and to study their emergence and development. Such currents have drastically affected the basic policy of any society and the directions political, social and economical developments might take. The present article seeks to examine Iranian society’s means of familiarity with western culture and thought, the emergence of new currents and their relation to the ancient ones through carrying out an in-depth historical analysis and making use of historical references and archives. Major findings of this study bear testimony to the fact that it was the importation of new thoughts that led to the emergence of new currents whose most significant feature was their opposition to and negation of ancient Iranian currents. Notwithstanding, one can observe some particular tendencies for consonance and coexistence among them.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural Currents
  • Sharia-oriented
  • Sufist
  • Ancient-oriented
  • modernism
  • Religious Modernism