روابط سیاسی اتابکان آذربایجان با خلفای عباسی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دکترای تاریخ

چکیده

اتابکان آذربایجان با استفاده ازمنصب اتابکی موجود در  ساختار حکومتی سلجوقیان و اختلافات داخلی شاهزادگان سلجوقی توسط اتابک شمس‌الدین ایلدنیز شکل گرفت. خاندان ایلدنیز در عصر اتابکی که از سال 540 هـ تا 621 هـ به درازا کشید،به اسم سلاطین سلجوقی، قلمرو سلجوقیان عراق را در این دوره به دست گرفته و حکومت و مقام اتابکی را موروثی کردند. مسألۀ اساسی در این تحقیق شناخت اصول حاکم بر مناسبات اتابکان آذربایجان به‌عنوان نمایندگان نظام سلطنت سلجوقی  و سپس صاحبان آن، با دستگاه خلافت عباسی می‌باشد که به‌عنوان رهبر معنوی جهان اسلام سعی در احیای هویت سیاسی از دست رفته نهاد خلافت در دوران نابسامان سیاسی سلجوقیان را داشتد. روش تحقیق این پژوهش به روش کتابخانه ایی و با عنایت به منابع اصلی و تحقیقات جدید و با رویکردی توصیفی و تحلیلی بوده و دست آورد آن نشان می‌دهد که در طول دوران حکومت اتابکان، روابط این دو نهاد به دلایل مختلف، با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بوده و در این رابطه سیاسی، خلفای عباسی از هر فرصتی برای احیای هویت سیاسی خلافت و تسلط بر ماترک سلجوقیان عراق استفاده می کردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Political Relations of Atabegs of Azarbaijan and the Abbasid Caliphs

چکیده [English]

Atabegs of Azarbaijan emerged and gained power with the help of Atabeg Shamsuddin Ildeniz, and by way of using the Atabeg office which existed in the Seljuqid ruling system and also through taking advantage of internal conflicts amongst the Seljuqid princes. Ildeniz dynasty ruled the Iraq Seljuqid territory from 540 to 621 AH under the name of Seljuqid Sultans and made the Atabeg office and government hereditary. The main idea behind this research is to identify the principles governing the relations of Atabegs of Azarbaijan—as the representatives of Seljuqid Monarchy—with the Abbasid Caliphate who, as the spiritual leaders of the Islamic world, were trying to revive the political identity of the Caliphate which was lost during the political chaos in the Seljuqid period. Using a descriptive and analytic approach, the present research focuses on the main references and new studies, and its results show that during Atabegs monarchy the relations of the two aforementioned identities undergone numerous ups and downs, due to different reasons, and in this political relation Abbasid Caliphs used every opportunity to revive the political identity of caliphate in order to dominate over what remained from Iraq of Seljuqids.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Relations and interactions
  • Atabegs of Azarbaijan
  • Seljuqids sultans
  • Abbasid Caliphs