نوع مقاله : مروری

نویسنده

• امید رضایی

سازمان اوقاف و امور خیریه

چکیده

متون داستانی و مطبوعاتی را با سرعت‌ می‌خوانیم، اما آیا محقق و فهرست‌نگار مجاز است اسناد و مدارک دست‌نویس را سریع بخواند و ثبت نماید؟ در این‌جا با تمرکز روی وقف‌نامه‌ای از تهران که در تاریخ‌های 1295 و 1298 هـ.ق روی یک صفحه به ابعاد 29×61 سانتی‌متر تنظیم شده موضوع بررسی شده است. این بررسی نشان داد که واقف اعیانی (اشجار و ابنیه) سه قطعه باغ را نخست در سال 1295 هـ.ق به صورت مفصل و ارض (زمین) را در مرحله‌ای دیگر به سال 1298 هـ.ق در حاشیة همان وقفنامه به اختصار وقف کرده است. این روش را می‌توان «توالی سندنویسی روی یک ورق در دورة قاجار» نامید. در این روش محرّرِ سند دوم به دلیل «وحدت موضوعی» بین هر دو سند، به صورت مختصر سند دوم را با استفاده از واژگان کلیدی تنظیم می‌کرده است. در این سند «سجل وقوعی و اعترافی» اهمیت زیادی دارد، چرا که با این نوع سجل، دو سند جداگانه از حیث زمانی یک‌جا تصدیق شده است.  

کلیدواژه‌ها

• اسناد محاکم شرع قاجار
• سجل وقوعی
• قاجار
• تهران

عنوان مقاله [English]

Recording Procedures for Successive Legal Proceedings in Tehran during the Qajar Era: The Case of Endowment Deeds of Hâji ’Abdollah Tâjer Bolurforûsh, 1295-1298/1878-1881

چکیده [English]

We often read texts and printed material quickly, but should researchers and cataloguers read a hand-written document in the same way? This research focuses on an endowment deed (vaqf-nâme) from Qajar Iran dated 12951878/ measuring 61 x 29 cm. It shows that the founder of the endowment (vâqif) constituted the standing property of three gardens adjoining one another as an endowment (vaqf) in the first stage (12951878/) and then subsequently, in the margins of the deed, the land of the gardens was added to the endowment in the second stage (12981881/). The judicial endorsements, however, are all related to the second stage. We can conclude therefore that in the Qajar period it was common practice for scribes to record "a succession of legal acts that occurred at separate times" in one single document. In this case, the scribe of the second stage of legal proceedings refers to the first stage (recorded in full) using key words to avoid repetition. Moreover, the judicial endorsements are significant for both the first and second stage recorded in the document.
 

 

کلیدواژه‌ها [English]

• Qajar
• sharia
• court documents
• scribal practice
• judicial endorsements
• endowment deeds
• Tehran