سهراب یزدانی؛ سید حسن شجاعی دیوکلائی
دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1388، ، صفحه 151-179
چکیده
تحولات سیاسی ایران، پس از جنگجهانیاول شرایطی را رقم زد که ایجاد تمرکز سیاسی را به مهمترین ضرورت جامعۀ ایران تبدیل کرد. تحقق این امر نیازمند ایجاد نهادها و فراهمکردن ابزارهایی چون ارتش، نظامهای ...
بیشتر
تحولات سیاسی ایران، پس از جنگجهانیاول شرایطی را رقم زد که ایجاد تمرکز سیاسی را به مهمترین ضرورت جامعۀ ایران تبدیل کرد. تحقق این امر نیازمند ایجاد نهادها و فراهمکردن ابزارهایی چون ارتش، نظامهای اداری و آموزشی جدید و شبکۀ حمل و نقل بود. انجام چنین کارهایی نیاز به صرف هزینههای زیاد داشت. به همین دلیل حکومت ناچار بود برای تأمین هزینهها، منابع اقتصادی کشور را در اختیار بگیرد و به سیاستگذاری اقتصادی بپردازد. ماهیت خودکامانۀ حکومت انجام چنین کاری را آسان میکرد. در چنین وضعی، اگرچه حکومت میتوانست سیاستهای اقتصادی را در راستای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود بکارگیرد. اما وابستگی اقتصاد ایران به بازار جهانی نظامسرمایهداری، و تأثیرپذیری اقتصاد ایران از تحولات بازار جهانی موجب میشد تا حکومت به تنها عامل تصمیمگیرنده در سیاستهای اقتصادی تبدیل نشود. گرایش به صنعتیسازی در دورۀ رضاشاه تحت تأثیر همین عامل بودهاست.