محسن اسدی زیدآبادی؛ محمدمهدی مرادی خلج
چکیده
احمد مجدالاسلام کرمانی از جمله روشنفکرانِ روزنامه‌نگار و مشروطه‌خواهان تأثیرگذار در مشروطه‌خواهی ایرانیان بود که نقش مهمی در آگاهی‌بخشی و بیداری ایرانیان در مقابله با حکومت استبدادی و روی کار آوردن ...
بیشتر
احمد مجدالاسلام کرمانی از جمله روشنفکرانِ روزنامه‌نگار و مشروطه‌خواهان تأثیرگذار در مشروطه‌خواهی ایرانیان بود که نقش مهمی در آگاهی‌بخشی و بیداری ایرانیان در مقابله با حکومت استبدادی و روی کار آوردن حکومتی مبتنی بر قانون داشت. با توجه به ناآشنایی ایرانیان با اصول و ساختار مشروطه و نهادهای برآمده از آن و نگاه اکثریت مشروطه‌خواهان و سیاستمداران که به دنبال بازتعریف مشروطه براساس دیدگاه‌های خود بودند، بخشی از مهمترین تلاش‌ها را مجدالاسلام دربارۀ ساختار حکومت جدید و تبیین کارکردهای نهادهای نوین عصر مشروطه سامان داد که در چهار نشریۀ او ندای وطن، الجمال، کشکول و محاکمات و همچنین در کتابهای او بازتاب داشت. انحطاط مجلس اول و پیامدهای آن سبب گردید او کتاب تاریخ انحطاط مجلس را بنویسد و به ریشه‌یابی علل انحطاط آن بپردازد. حال این پژوهش براساس روش تحقیق تاریخی، با تأکید بر کتاب تاریخ انحطاط مجلس، نشریة ندای وطن و دیگر منابع، به تبیین دیدگاه‌های مجدالاسلام می‌پردازد تا علل انحطاط مشروطیت را بررسی کند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مجدالاسلام کرمانی فراهم نبودن بسترهای لازم سیاسی و اجتماعی در ایران و ناآشنایی ایرانیان با مؤلفههای حکومت جدید و دخالت‌های بیگانگان را از جمله مهمترین دلایل انحطاط مشروطیت میداند. از نظر او، این ناآگاهی از ساختار حکومت جدید سبب مداخلة هر یک از گروهها و نهادها در کار یکدیگر و ایجاد اختلاف اساسی میان سه رکن مهم جامعة وقت ایران یعنی دولت، ملت و سلطنت گردید و در نهایت اسباب انحطاط مشروطه را فراهم کرد.
