تعامل ایرانیان و انگلیسیان در هند پس از فروپاشی صفویان

نوع مقاله : مروری

نویسنده

استادیار گروه تاریخ دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

اوضاع سیاسی ایران پس از فروپاشی صفویان با هرج و مرج، بی‌ثباتی و ناامنی مواجه شد. در چنین شرایطی، قدرت‌های استعماری اروپایی مانند انگلستان و فرانسه نفوذ خود را در مناطق مختلف خاورمیانه و هندوستان گسترش داده و با تسلط بر برخی از کشورها، دگرگونی‌هایی را پدید آوردند. حکومت‌های محلی در هند درگیر رقابت بودند و انگلیسی‌ها توانستند حکومتی مقتدر را در آنجا ایجاد کنند. در چنین شرایطی برخی از ایرانیان صاحب‌نام به هند مهاجرت کردند. با توجه به این مسئله، این مقاله در صدد یافتن پاسخ برای این پرسش است: چه شرایطی در ایران به کوچ افرادی از خاندان‌های معتبر به هند انجامید و آنها را در خدمت مطامع استعماری انگلستان قرار داد؟ برخی از عواملی که می‌توانند در تحلیل این پرسش مورد بررسی قرار گیرند، عبارتند از: آشوب‌ها، نابسامانی‌های داخلی، ناامنی، بروز خشکسالی، تشدید فقر، بر هم خوردن نظام سیاسی، بروز اختلالات اقتصادی، اهمیت یافتن بنادری چون بصره و بوشهر به خاطر حضور انگلیسی‌ها، ایجاد امنیت، رفاه و پیشرفت در سرزمین‌های همجوار مثل هند و عثمانی. بیان اوضاعی که به مهاجرت و خدمت بسیاری از ایرانیان به استعمار انگلستان در هند منجر شد از اهداف اصلی این مقاله است. اندک کسانی بودند که جذب دستاوردهای جدید تمدنی غرب در هند نشدند ولی بسیاری از ایرانیان چون احفاد میر نعمت‌الله جزایری، مهدی علیخان خراسانی و میرزا ابوطالب‌خان به خدمت انگلیسیان درآمدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Collaboration of the Iranian with the English in India after the collapse of the Safavids

چکیده [English]

Abstract After the collapse of the Safavids Iran's political conditions encountered chaos, instability and insecurity. Under such conditions, European colonial powers such as Britain and France expanded their influence in different regions of the Middle East and India. Local governments in India were involved in competition with them and British government could establish strong government there. Under such circumstances, some of the famous Iranians - like descendants of Mir Namatollah Jazayery, the highest rank clergy of safavid period - migrated to India. How was Iran’s condition at the time that forced such famous families to migrate to India and serve the British colonial aims? Among The important elements in this regard are: upheavals, economical confusions, domestic insecurity, drought, increasing poverty, tumultuous political system and economic disorders, the development and the growing significance of the Ports such as Basreh and Booshehr because of the presence of the British. Also the fact that India and ottoman in neighborhood of Iran became more stable and prosperous caused many Iranians who sought peace and prosperity to migrate. The main goal of this article is to study the conditions which led many Iranians to migrate to India and serve the British as the agents of colonial power. The descendants of Mir Nematollah Jazayery, Mehdi Ail khan Khorasani and Mirzā Abootaleb Khan were among the most important of these migrants who served the british..

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • India
  • British
  • Mirzā Abootaleb Khan
  • Mehdi Ail khan Khorasani