پیامد انعقاد قرارداد تصفیه محاسبات تجاری ایران و آلمان نازی بر سیاست‌گذاری‌های اقتصاد حکومت پهلوی در بخش کشاورزی

نوع مقاله : مروری

نویسنده

استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

بحران اقتصادی 1929 موجب کاهش درآمد ناشی از صدور مواد اولیه در ایران شد. در نتیجه این وضعیت ایران ناچار شد تا به منظور تأمین هزینه‌های مورد نیاز واردات کالاهای مصرفی خود به اجرای سیاست صنعتی‌سازی دست بزند. در چنین شرایطی ایران به سوی برقراری روابط اقتصادی با آلمان نازی که در صدد تأمین مواد اولیه مورد نیاز صنایع جنگی خود بود سوق داده شد تا از این طریق علاوه‌ بر فروش مواد اولیه، ماشین‌آلات مورد نیاز صنایع خود را تأمین کند. درپی این نیاز متقابل بود که قرارداد تصفیه محاسبات تجاری میان ایران و آلمان منعقد شد. انعقاد این قرارداد علاوه بر بخش صنعت پیامدهای مهمی در سیاست-گذاری‌های حکومت پهلوی در سایر بخش‌های اقتصادی از جمله بخش کشاورزی داشت. مقاله حاضر در صدد است تا با استفاده از روش تاریخی و با به‌کار‌گیری اسناد و مدارک آرشیوی، کتاب‌ها، روزنامه‌ها و مجلات عصر پهلوی اول به بررسی پیامدهای انعقاد این قرارداد بر سیاست‌های حکومت پهلوی در بخش کشاورزی بپردازد. اولویت یافتن بخش کشاورزی در سیاست‌های اقتصادی حکومت با هدف توسعه کشاورزی تجاری جهت تأمین مطالبات مواد اولیه آلمان و خارج شدن سیاست صنعتی‌سازی از اولویت برنامه‌های اقتصادی حکومت از جمله پیامدهای انعقاد قرارداد تصفیه محاسبات تجاری میان دو کشور بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Consequence of commercial accounts clearing contract between Iran and Nazi Germany for economic policies of Pahlavi government in agriculture

چکیده [English]

The Great Depression of 1929 caused a fall in national income from raw materials export in Iran. As a result Iran had to adopt industrialization policy in order to provide budget for import of consumer goods. In this circumstances Iran was willing to make economic relationship with Nazi Germany which wanted to provide raw materials for his war industry, consequently Iran could not only sell his raw materials but also provide machinery for his industry. As a result of this mutual need, Iran and Nazi Germany signed commercial accounts clearing contract. As a result, this contract not only brought great consequences for economic policy of Pahlavi government but also for agricultural parts. This research is going to study consequences of this contract for Pahlavi`s agricultural policies according to a historical method and using archive documents, books, newspapers and magazines during Pahlavi I. One of the consequences of commercial accounts clearing contract was development of commercial agriculture for providing raw materials for Germany, it took priority over industrialization and all other policies.
 

 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Nazi Germany
  • commercial accounts clearing contract
  • agricultural economy