سازوکار و نشانه‌های ادغام ایران در اقتصاد جهانی قرن نوزدهم

نوع مقاله : مروری

نویسنده

دانشگاه مازندران

چکیده

وقوع انقلاب صنعتی جوامع صنعتی را بر آن داشت تا برای تأمین نیازهای خود جوامع ماوراءدریاها را در اقتصادی جهانی ادغام کنند. هدف از این اقدام تبدیل کردن جوامع ماوراءدریاها به محلی برای صدور کالاهای ساخته شده صنعتی و تأمین مواد اولیه بود. بر پایه چنین هدفی بود که جوامع سرمایه­داری در قرن نوزدهم با استفاده از دو سازکار ایجاد قلمروهای استعماری و تحمیل قراردادهای تجاری، گمرکی و حقوقی با اعمال فشارهای سیاسی جوامع ماوراءدریاها را در اقتصاد جهانی ادغام کردند. از این قائده ایران هم در قرن نوزدهم مستثنی نبود. بر این اساس مقاله حاضر در صدد است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی و طرح این پرسش که سازوکار و نشانه­های ادغام ایران در اقتصاد جهانی قرن نوزدهم چه بود؟ به بررسی سازو کار و نشانه­های ادغام ایران در اقتصاد جهانی قرن نوزدهم بپردازد. دستاوردهای تحقیق نشان می­دهد که ایران با سازوکار تحمیل قرارداهای تجاری، گمرکی و حقوقی در اقتصاد جهانی ادغام شد. چنین ادغامی در قرن نوزدهم مخصوصاً در نیمه دوم آن دو نشانه­ مهم داشت. نخستین نشانه تغییر شیوه تولید اقتصاد کشاورزی ایران از کشاورزی معیشتی به کشاورزی تجاری با هدف تولید و صدور مواداولیه کشاورزی به بازارهای جهانی بود. دومین نشانه چنین ادغامی رشد روزافزون ورادات کالاهای ساخته شده مصرفی در راستای تبدیل شدن ایران به محلی برای صدور کالاهای ساخته شده صنعتی بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Mechanism and the Evidence of Iran’s Merging in the 19th Century World Economy

چکیده [English]

Industrial Revolution enticed the industrial countries to merge overseas countries with world economy in order to meet their needs. These countries intended to make overseas countries a market for their industrial products and to supply their raw materials from such countries. For this purpose, in 19th century the capitalist societies, with two policies of establishing colonial territories and imposing commercial, customs and legal treaties with political force, tried to merge overseas countries with world economy. Iran was no exception. Therefore, this article intends to conduct a historical research and to pose the question of what were the proofs and indications of Iran’s merger with world economy in 19th century. The results of this research show that Iran was merged into world economy with the mechanism of forced commercial, customs, and legal contracts. This merger in 19th century, especially in the second half, had two indications. The first one was a change in Iran’s economic agricultural production from livelihood agriculture to a commercial one with the purpose of exporting raw materials of agriculture to the world market. The second one was the daily growth of imported consumer goods that paved the way for making Iran a market for such goods.
 

 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • World economy
  • 19th Century
  • Capitalist system