جایگاه امپراتوری طرابوزان و امیرنشــین قرامــان در روابط آق قویونلوها و عثمانی در زمان حسن بیگ آق قویونلو

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 استادیار گروه تاریخ دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

دو امپراتوری طرابوزان و امیرنشــین قرامان، در منطقه آناتولی، به لحاظ سیاســی و اقتصادی تأثیر بسزایی در مناسبات و سیاست خارجی
حکومتهای آق قویونلو و عثمانی داشتند. سیاست توسعه طلبی ارضی و دستیابی به شاهراههای تجارتی مناطق آناتولی، تضاد منافع راهبردی دو حکومت آق قویونلو و عثمانی را آشــکار ســاخت که سرانجام منجر به پدید آمدن مناسبات خصمانه میان دو طرف شد. سؤال اصلی این پژوهش این اســت که امپراتوری طرابوزان و امیرنشین قرامان چه نقشــی در روابط آق قویونلوها و عثمانی در دوره حسن بیگ آق قویونلو داشــتند؟ یافته های این پژوهش، با رویکردی توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر منابع تاریخنگاری ایرانی و عثمانی، نشــان میدهد حســن بیگ برای پیشــبرد مقاصد خود در آناتولی و مقابله با سلطان عثمانی، سیاست اتحاد با امیرنشینهای محلی آناتولی را برگزید. اما درگیری آق‌قویونلوها با دیگر دول همجوار و ضعف قدرت نظامی آن دو حکومت محلی، در نهایت به شکست حسن بیگ و الحاق قلمرو طرابوزان و قرامان به حکومت عثمانی منجر گردید

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Stressful Problems in the Relationships between the Aqqoyunlu and the Ottomans in the Period of Uzun Hassan: The Trabzon Empire and the Karaman emirate

نویسندگان [English]

  • Masoud Shahbazi 1
  • Vali Dinparast 2
1 Ph.D. Candidate of the History of the Islamic Iran, Tabriz University, Tabriz, Iran.
2 Assistant Professor, Department of History, Tabriz University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

The process of empowerment of the Aqqoyunlu of Uzun Hassan on the eastern borders of the Ottoman rule, new relations in the region of Anatolia. In the meantime, the location of the Trebizond and the Karaman emirate in the Anatolian region between the Aqqoyunlu and Ottoman governments was of great political and economic importance. The policy of territorial expansion and access to commercial highways and ports by the Aqqoyunlu and Ottomans created a new form of enmity and tension. The main question of the research is: what effect did the Trabzon Empire and the Karaman emirate have on the bilateral relations of the Aqqoyunlu and the Ottomans during the Uzun Hassan era? The results of this study show that Uzun Hassan chose the policy of unity and influence in Anatolian governments to advance his goals in Anatolia and challenge the Ottoman sultan. But due to Aqqoyunlu involvement on several fronts and the weaknesses and inefficiencies of the United States against the Ottomans, Uzun Hassan failed in his hostile relations with Sultan Muhammad Fateh. The purpose of this study is to investigate, analyze and evaluate the position of the Trebizond and the Karaman emirate in the relations of Aqqoyunlu and the Ottomans during the period of uzun Hassan, relying on the historical sources of the Aqqoyunlu and Ottoman period.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Uzun Hassan
  • Aqqoyunlu
  • Ottoman
  • Relationship
  • Anatolia
  • Trebizond
  • Karaman

مراجع

پاشازاده، عاشق، تواریخ آل عثمان، استانبول: مطبعه عامره، 1332ق.
رمزی، قلیچ، «روابط امپراتوری عثمانی و دولت آق قویونلو در دوره سلطان محمد فاتح»، ترجمه علی منصوری، ولی ابوالحسنی، نامه تاریخ ­پژوهان، ش 25، 1390.
روملو، حسن بیگ، احسن التواریخ، به اهتمام عبدالحسین نوائی، تهران: انتشارات اساطیر، 1389.
سعادت­الدین افندی، خوجا، تاج التواریخ، ج 1، استانبول: مطبعه عامره، 1289ق.
سفرنامه­های ونیزیان در ایران، ترجمه منوچهر امیری، تهران: انتشارت خوارزمی، 1381.
صولاق­زاده، محمد همدمی چلبی، تاریخ صولاق­زاده، استانبول: مطبعه محمود بک، 1298ق.
طهرانی، ابوبکر، کتاب دیاربکریه، تصحیح نجاتی لوغال و فاروق سومر، 2 ج، آنکارا: انجمن تاریخ ترک، 1993.
فریدون ­بیگ، احمد، منشات السلاطین، ج 2، استانبول، 1236ق.
قریتووولوس، تاریخ سلطان محمدخان ثانی، ترجمه قارولیدی، استانبول: احمد احسان و شرکاسی، 1328ق.
الکاشغری، محمود بن الحسین، دیوان لغات الترک، حسین محمدزاده صدیق، تبریز: نشر اختر، 1389.
لطفی پاشا، تواریخ آل عثمان، استانبول: مطبعه عامره، 1341ق.
مینورسکی، و.، «ایران در سده پانزدهم (نهم هجری) بین ترکیه و ونیز»، ترجمه محمد باقر امیرخانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، دوره 24، ش 102، 1351، صص 155-192.
نشری، محمد، کتاب جهان‌نما، تصحیح فرانس تشنر، ج 2، لایپچک: اوتو هارا سوویچ، 1955.
هینتس، والتر، تشکیل دولت ملی در ایران، حکومت آق­قوینلو و ظهور دولت صفوی، ترجمه کیکاوس جهانداری، تهران: انتشارات خوارزمی، 1377.
Aköz, Alaaddin, «Karamanoğlu II. İbrahim Beyin Osmanlı Sultanı II. Murad'a Vermiş Olduğu Ahidname», türkiyat araştırmaları dergisi, sayı 18, 2005, 159-178.
Behişti, Ahmed Çelebi, Tarihi beheşti. hazırlayan Fatma Kaytaz, Ankara: türk tarih kurumu, 2016.
Emecen, Feridun, «Fatih sultan mehmet ve etrfındakı dünya: osmanlı devletinin doğu komşuları», osmanlı araştırmaları, XXXİİİ, 2009, 65-85.
Gül, Muammer, «Xİİİ.-XV. Yüzyıllarda anadolu türkleri ile traabzon imparatorluğu arasındakı ilişkiler», Fırat üniversitesi sosyal bilimler dergisi, Cilit 13, sayı 2, 2003, 421-437.
Keçiş, Murat, «Trabzon rum imparatorluğu ve türkler», Ankara: üniversitesi doktora tezi, 2009.
Kılıç, Remzi, «fatih devri (1451-1481) Osmanlı-Akkoyunlular ilişkileri», Sosyal Bilimler enistitüsü dergisi, Sayı14, 2003, 95-118.
Osmanlı Tarihi, çeviren Tutkun Alaca, İstanbul: neden kitap, 2013.
Şerafettin, Turan, «Fatih Mehmed-Uzun Hasan Mücadelesi ve Venedik», Tarih Araştırmaları Dergisi, C. III, S. 4-5, 1965, 63-139.
Tansel, S. Osmanlı kaynaklarına göre fatih sultan mehmetin siyasi ve askeri faaliyeti, Ankara, 1953.
Tursun Bey, Târih-i Ebu’l-Feth. Haz. Mertol Tulum, İstanbul: Baha matbaasi, 1977.
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, «Osmanlı Tarihi», C. II, 5. Baskı, Ankara: türk tarih kurumu, 1988.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار