مجلس شورای ملی و مسئله انتقال علوم و فنون جدید به ایران (عصر پهلوی اول)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.

2 استاد گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

از مهمترین اقدانات حکومت پهلوی اول میتوان به تلالش برای انتقال علوم و فنون جدید به کشور اشاره کرد. بدین لحاظ حکومت پهلوی اول درصدد برآمد با ایجاد شرایط لازم زمینه را برای ورود دانش های جدید و فناوریه ای نوین فراهم سازد. موضوع پژوهش حاضر، توصیف و تحلیل برنامه ها و تصمیمات حکومت پهلوی اول در ارتباط با انتقال علوم و فنون جدید است. نوشتار حاضر به بررسی و توصیف قوانین و تصمیمات مصوب مجلس شورای ملی طی سال های 1304 تا 1320 شمسی که دولت شرایط و زمینه های الزم را برای انتقال علوم و فنون جدید به کشور فراهم ساخت، میپردازد. در این تحقیق با تکیه بر قوانین و مقررات مرتبط با انتقال علوم و فنون جدید به کشور، سیاستگذاری حکومت پهلوی اول در این عرصه مورد بررسی قرار میگیرد. سوال اصلی پژوهش این است که تصمیمات و سیاستگذاری مجلس شورای ملی در حوزۀ انتقال علوم وفنون جدید چه بوده است و در این ارتباط چه راهکارهایی مورد توجه قرار گرفته است؟ در پژوهش حاضر، روش اسنادی و کتابخانهای است و تجزیه و تحلیل اطالعات بر مبنای استفاده از آمار های توصیفی در جهت تشریح و تحلیل داده ها در چارچوب توزیع فراوانی ها و تعیین نسبت ها است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد تأمین نیروی انسانی و تکمیل پروژه های مختلف دولتی، مهمترین عامل در تصویب قوانین در عرصۀ علوم و فنون جدید بوده است و دولتمردان دوره پهلوی اول توسعه و نوسازی کشور را امری ظاهری و تکنولوژیکی میدانستند و به کارگیری تکنولوژی جدید غرب را بر انتقال علوم ترجیح دادند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. آموزش در ایران (از عهد باستان تا امروز). به مناسبت برگزاری جشن‌های دوهزاروپانصدساله،اهواز ، انتشارات دانشگاه جندی‌شاپور، 1350.
  2. تاریخ دانشگاه تهران ( دانشگاه در دوره اول 1322ـ1313). پژوهش غلامحسین زرگری‌نژاد، منصور صفت‌گل، محمدباقر وثوقی. 1384.
  3. راهنمای دانشگاه تهران، 1315ـ1314، چاپخانه طلوع.تهران ، بی تا.
  4. روستایی، محسن. تاریخ طب و طبابت در ایران. تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی، 1388.
  5. زرگر، علی‌اصغر. تاریخ روابط سیاسی ایران وانگلیس در دورۀ رضاشاه، ترجمۀ کاوه بیات، تهران: انتشارات پروین ـ معین، 1372.
  6. سالنامه موسسات علمی و فلاحتی کرج، سال دوم، 1317ـ 1316، تهران ،چاپخانه فردوسی
  7. سالنامه و آمار، وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه ، 1313ـ1312 و1314ـ1313.
  8. شورای مرکزی جشن‌های بنیانگذرای شاهنشاهی ایران. تاریخ شاهنشاهی رضاشاه پهلوی. تهران: انتشارات شورای مرکزی جشن‌های بنیانگذرای شاهنشاهی ایران، 1344.
  9. کاتوزیان، محمدعلی (همایون). اقتصاد سیاسی ایران، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی. تهران: نشر مرکز، 1379.
  10. لوشانی، پرویز. خاطرات سیاسی فرخ (سید مهدی فرخ،معتصم السلطنه). تهران: امرکبیر، 1347.
  11. مجله اتاق تجارت، سال هشتم، 1315، شماره 145.تهران .
  12. مجموعه فهرست تاریخی قوانین و مصوبات از دوره اول تا پایان دوره 22 قانونگذاری. تهران: مجلس شورای ملی، 1351.
  13. مجموعه قوانین موضوعه و مسائل مصوبه دوره دهم قانونگذاری. تهران: چاپخانه مجلس، 1377.
  14. مجموعه قوانین موضوعه و مسائل مصوبه دوره ششم قانونگذاری. بی‌جا: اداره مطبوعات و اطلاعات، 1344.
  15. مجموعه قوانین موضوعه و مسائل مصوبه دوره نهم تقنینیه.تهران، اداره مطبوعات و اطلاعات مجلس شورای ملی: 1329.
  16. مجموعه قوانین موضوعه و مسائل مصوبه دوره هشتم قانونگذاری. تهران: چاپخانه مجلس 1326.
  17. مجموعه قوانین موضوعه و مسائل مصوبه دوره هفتم قانونگذاری.، تهران: چاپخانه مجلس، 1320.
  18. مجموعه قوانین موضوعه و مسائل مصوبه دوره یازدهم قانونگذاری. بی‌جا: اداره مطبوعات و اطلاعات، 1377.
  19. مجموعه قوانین موضوعه و مصوبات دوره پنجم قانونگذاری. تهران: مجلس شورای ملی، اداره کل قوانین، 1350.
  20. مجموعه قوانین و مقررات سال‌های 1320ـ 1300 (روزنامه رسمی). تهران: روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران، 1388.
  21. محبوبی اردکانی، حسین. تاریخ تحول دانشگاه تهران و موسسات عالی آموزشی ایران در عصر خجسته پهلوی، تهران: دانشگاه تهران، 1350.
  22. مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره یازدهم، بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا.
  23. مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره پنجم، بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا
  24. مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره دهم ،بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا.
  25. مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ششم، بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا.
  26. مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره هشتم، بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا.
  27. مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره هفتم، بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا.
  28. مذاکرات مجلس شورای ملی ،دوره نهم ،بی نا،بی جا،بی تا.
  29. میرزا صالح، غلامحسین. رضاشاه (خاطرات سلیمان بهبودی، شمس پهلوی وعلی ایزدی). تهران: طرح نو، 1372.
  30. آبراهامیان، یرواند. ایران بین دو انقلاب، ترجمۀ کاظم فیروزمند، حسن شمس‌آوری و محسن مدیر شانه‌چی، تهران: نشر مرکز، 1377.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار