تجارت خارجی در ایران ازقرن سوم تا آخر قرن پنجم هجری قمری
تجارت خارجی در ایران ازقرن سوم تا آخر قرن پنجم هجری قمری

محسن اقبالی؛ سیدعلاالدین شاهرخی؛ مجتبی گراوند

دوره 16، شماره 2 ، مهر 1402، ، صفحه 25-46

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.103487

چکیده
  پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که طی قرون سوم تا پنجم قمری حکومت‌های سامانی، غزنوی و آل بویه چه تأثیری بر تجارت خارجی سرزمین‌های تحت سلطۀ خود نهادند؟ روش گردآوری اطلاعات به شیوۀ اسنادی و کتابخانه‌ای ...  بیشتر
تاریخ بیداری زنان فارس: مطالعه موردی نخستین تجربه روزنامه‌نگاریِ زنان فارس در عصر پهلوی
تاریخ بیداری زنان فارس: مطالعه موردی نخستین تجربه روزنامه‌نگاریِ زنان فارس در عصر پهلوی

زیبا غفوری

دوره 16، شماره 2 ، مهر 1402، ، صفحه 207-223

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.232997.1259

چکیده
  پس از انقلاب مشروطه، به تأسی از زنان پایتخت، زنان سایر ایالات نیز قدم به عرصۀ فعالیت­های اجتماعی نهادند و به تأسیس مدارس و راه­اندازی انجمن­ها و روزنامه­ها پرداختند. زنان ایالت فارس و شهر بوشهر ...  بیشتر
خاستگاه میان‌رودانی تصویر شیطان در آیین‌های گنوسی و زروانی
خاستگاه میان‌رودانی تصویر شیطان در آیین‌های گنوسی و زروانی

سید توفیق حسینی

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 17-33

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.103281

چکیده
  آموزۀ باور به شر اندیشه­ای دیرپا و کهن در آیین­های بشری است. به نظر می­رسد پنداشت عدم تعادل و تباهی در هستی بنیادی­ترین ریشۀ اندیشه شر بوده باشد. در تاریخ ادیان مشخص­ترین تصویر مفهوم شر تجسم ذات ...  بیشتر
تغییرات گفتمانیِ پیرامون هویّت کُردی از پیداییِ انقلاب مشروطه تا ظهور دولت مدرن در ایران
تغییرات گفتمانیِ پیرامون هویّت کُردی از پیداییِ انقلاب مشروطه تا ظهور دولت مدرن در ایران

اسعد خانی؛ اکبر زارع شاه آبادی

دوره 15، شماره 2 ، مهر 1401، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.52547/irhj.15.2.1

چکیده
  روایت­نگری­های تاریخی و توجیهات نظری دالِ مرکزی «کُردبودگی» را در جایگاه مفهومی بت­واره و استعلایی قرار داده­اند، تا جایی که از پرداختن به خود این پدیده غفلت شده است. پژوهش حاضر بر آن است ...  بیشتر
تربیت مورخ یا تربیت معلم اعزام دانشجویان رشتة تاریخ و جغرافیا به اروپا (1312–1307خ)؛ انگیزه‌ها، سازوکارها و نتایج
تربیت مورخ یا تربیت معلم اعزام دانشجویان رشتة تاریخ و جغرافیا به اروپا (1312–1307خ)؛ انگیزه‌ها، سازوکارها و نتایج

عباس قدیمی؛ اصغر (سیاوش) شوهانی

دوره 15، شماره 2 ، مهر 1401، ، صفحه 83-111

https://doi.org/10.52547/irhj.15.2.83

چکیده
  اعزام دانشجویان به اروپا که پس از جنگ‌های ایران و روس با هدف نوسازی و جبران عقب‌ماندگی آغاز شده بود در دورة قاجار تداوم یافت، به گونه‌ای که طبق مستندات قریب به هزار دانشجو در این عصر به اروپا گسیل شدند. ...  بیشتر
سازماندهی اجتماعی ایران در عصر پهلوی دوم با تکیه ‌بر تصویرپردازی اسطوره‌ای آیین مهر
سازماندهی اجتماعی ایران در عصر پهلوی دوم با تکیه ‌بر تصویرپردازی اسطوره‌ای آیین مهر

یزدان عبدی زاده سارمی؛ سیدعلاالدین شاهرخی

دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 97-114

https://doi.org/10.52547/irhj.14.2.97

چکیده
  جامعۀ ایران در عصر پهلوی دوم در نتیجۀ کودتای 28 مرداد 1332 دچار سرشکستگی و انفعال در عرصۀ فعالیت­های سیاسی، حزبی و نشاط اجتماعی شد و حاکمیت پهلوی نیز دچار بحران مشروعیت گردید. بنابراین، محمدرضا شاه برای ...  بیشتر
ریشه‌های ایرانی ـ گنوسی باورهای فرجام‌شناسانة کیش مانوی
ریشه‌های ایرانی ـ گنوسی باورهای فرجام‌شناسانة کیش مانوی

سید توفیق حسینی

دوره 14، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 65-80

https://doi.org/10.52547/irhj.14.1.65

چکیده
  واکاوی ریشه­ های باورهای کیش مانوی همواره از مهم­ترین مباحث مورد علاقة محققان این کیش کهن و پرابهام باستانی بوده است. بخش عمده­ای از این ابهام ناشی از کمبود دسترسی به منابع دست اول این کیش است و بخش ...  بیشتر