تحلیلی بر فعالیت‌ها و رویکردهای انجمن زردشت در تعامل با ایران
تحلیلی بر فعالیت‌ها و رویکردهای انجمن زردشت در تعامل با ایران

حسین رسولی؛ پرستو مظفری

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 189-208

https://doi.org/10.52547/irhj.15.1.189

چکیده
  تأسیس کشور عراق در دهۀ سوم قرن بیستم و منضم شدن مناطق کردنشین به این کشور باعث ناامیدی کردها از وعده‌های انگلستان و جامعۀ ملل برای ایجاد کشوری مستقل در مناطق کردنشین امپراتوری عثمانی شد. از این رو، زمینه‌های ...  بیشتر
تحولات طریقت دانیالیه در گرمسیرات فارس از قرن هفتم تا دهم هجری قمری
تحولات طریقت دانیالیه در گرمسیرات فارس از قرن هفتم تا دهم هجری قمری

یونس صادقی؛ مجتبی خلیفه

دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 201-221

https://doi.org/10.52547/irhj.14.2.201

چکیده
  طریقت دانیالیه به رهبری شیخ دانیال از مهم‌ترین طریقت‌های تصوف در نواحی گرمسیرات فارس است. این طریقت متأثر از اندیشه‌های شیخ ابواسحاق کازرونی (352-426ق)، مؤسس طریقت «کازرونیه»، در قرن هفتم هجری تأسیس ...  بیشتر
بررسی تحلیلی عوامل مؤثر بر مناسبات سیاسی سلجوقیان عراق و اتابکان آذربایجان (541–590ق/ 1146–1194م)
بررسی تحلیلی عوامل مؤثر بر مناسبات سیاسی سلجوقیان عراق و اتابکان آذربایجان (541–590ق/ 1146–1194م)

رضا دریکوندی؛ سید ابوالقاسم فروزانی

دوره 14، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 185-207

https://doi.org/10.52547/irhj.14.1.185

چکیده
  در بین دودمان ­های اتابکی عصر سلجوقی، اتابکان ایلدگزی آذربایجان و اران (541-622ق/ 1146-1225م) به دلیل نقش­ آفرینی در تحولات سیاسی واپسین دهه­ های حیات سلجوقیان عراق از جایگاه ویژه ­ای برخوردار بودند. این ...  بیشتر
جنبش دهقانان ماکو در انقلاب مشروطه: علل و پیامدها
جنبش دهقانان ماکو در انقلاب مشروطه: علل و پیامدها

جعفر آقازاده

دوره 15، شماره 2 ، مهر 1401، ، صفحه 201-221

https://doi.org/10.52547/irhj.15.2.201

چکیده
  با پیروزی انقلاب مشروطه و تأسیس انجمن­های ایالتی و ولایتی، مشروطه‌خواهان تبلیغات وسیعی با محوریت مبارزه با استبداد و پایان دادن به مناسبات ارباب ـ رعیتی در میان دهقانان ماکو انجام دادند. این اقدامات ...  بیشتر
تاریخ بیداری زنان فارس: مطالعه موردی نخستین تجربه روزنامه‌نگاریِ زنان فارس در عصر پهلوی
تاریخ بیداری زنان فارس: مطالعه موردی نخستین تجربه روزنامه‌نگاریِ زنان فارس در عصر پهلوی

زیبا غفوری

دوره 16، شماره 2 ، مهر 1402، ، صفحه 207-223

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.232997.1259

چکیده
  پس از انقلاب مشروطه، به تأسی از زنان پایتخت، زنان سایر ایالات نیز قدم به عرصۀ فعالیت­های اجتماعی نهادند و به تأسیس مدارس و راه­اندازی انجمن­ها و روزنامه­ها پرداختند. زنان ایالت فارس و شهر بوشهر ...  بیشتر
تبارشناسی و خاستگاه تاریخی و جغرافیایی ایل مَمَسنی (با تکیه بر فرضیات جدید)
تبارشناسی و خاستگاه تاریخی و جغرافیایی ایل مَمَسنی (با تکیه بر فرضیات جدید)

محمدرضا حافظ نیا؛ سید محمد حسین حسینی؛ وحید صادقی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 209-226

https://doi.org/10.52547/irhj.15.1.209

چکیده
  ایل ممسنی به­عنوان یکی از ایلات لُرتبار واقع در شمال غربی استان فارس و دامنه­های زاگرس، در تحولات اجتماعی و سیاسی نقش بسزایی داشته است. دربارۀ مبدأ و منشأ این ایل دیدگاه­ها و ­نظرات متفاوتی وجود ...  بیشتر
تعامل و تقابل خاندان‌های ذی‌نفوذ محلی و ایلات و عشایر مناطق کردنشین با دولت مرکزی (1299 تا 1310)
تعامل و تقابل خاندان‌های ذی‌نفوذ محلی و ایلات و عشایر مناطق کردنشین با دولت مرکزی (1299 تا 1310)

مطلب مطلبی

دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 223-243

https://doi.org/10.52547/irhj.14.2.223

چکیده
  قدرت در مناطق کردنشین از گذشته بین کانون‌های متعددی از جمله خاندان‌های ذی‌نفوذ، ایلات و عشایر، خوانین و... پراکنده بود. در دورة پس از مشروطه و جنگ جهانی اول پراکندگی قدرت و ظهور مدعیان جدید به شکل بی‌سابقه‌ای ...  بیشتر
دولت قاجاری در کشمکش با سیاست‌ توسعه‌طلبانة عثمانی بر سر مالکیت خرمشهر و جزایر ایرانی جنوب‌غرب خوزستان
دولت قاجاری در کشمکش با سیاست‌ توسعه‌طلبانة عثمانی بر سر مالکیت خرمشهر و جزایر ایرانی جنوب‌غرب خوزستان

علی قاسمی؛ ایرج ورفی نژاد

دوره 14، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 209-239

https://doi.org/10.52547/irhj.14.1.209

چکیده
  در اسناد و مدارک تاریخی دورة قاجار و پاره­ای از پژوهش­‌های جدید اخبار جسته‌­گریخته­‌ای دربارة اقدامات تجاوزکارانة دولت عثمانی در بندر خرمشهر و جزایر ایرانی جنوب­ غرب خوزستان وجود دارد. با ...  بیشتر
سیاست کشاورزی ایران در دوره اشغال ایران در جنگ جهانی دوم
سیاست کشاورزی ایران در دوره اشغال ایران در جنگ جهانی دوم

میکائیل وحیدی راد

دوره 15، شماره 2 ، مهر 1401، ، صفحه 223-244

https://doi.org/10.52547/irhj.15.2.223

چکیده
  ایران در طی دو جنگ جهانی، به­رغم اعلام پیش­دستانۀ بی­طرفی، آسیب­های فراوانی را متحمل شد. در جنگ جهانی دوم، اشغال ایران از سوی دول انگلیس، شوروی و امریکا در شهریور 1320 (سپتامبر 1941) و استعفای رضا شاه ...  بیشتر
تحلیل چالش مشروعیت‌خواهی حکومت اشرف افغان
تحلیل چالش مشروعیت‌خواهی حکومت اشرف افغان

سیدمحمود سادات بیدگلی

دوره 16، شماره 2 ، مهر 1402، ، صفحه 225-246

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.233069.1261

چکیده
  حکومت صفوی از چنان مشروعیتی در میان مردم برخوردار بود که کمتر کسی فکر می‌کرد کسی جز دودمان صفوی بتواند بر ملک ایران حکمروایی کند. سایۀ سنگین حکومت صفوی تا سال‌ها بعد از انقراض آن هم گسترده بود. چنانکه ...  بیشتر
بررسی پیامدهای سیاست تعدیل نیروی انسانی و حقوق کارمندان بر مدیریت تورم (1323-1321ش)
بررسی پیامدهای سیاست تعدیل نیروی انسانی و حقوق کارمندان بر مدیریت تورم (1323-1321ش)

آفرین توکلی؛ جمیله عزیزخواه

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 227-244

https://doi.org/10.52547/irhj.15.1.227

چکیده
  در شهریور 1320 ایران توسط متفقین اشغال شد. متفقین دولت را وادار کردند تا منابع اقتصادی کشور را در اختیارشان قرار دهد. این اقدامات از طریق سیاست­های پولی محقق شد که به کاهش ارزش پول ایران و افزایش اعتبارات ...  بیشتر
واکاوی شکل‌گیری و رشد ورزش زنان در عصر رضاشاه
واکاوی شکل‌گیری و رشد ورزش زنان در عصر رضاشاه

سیروان خسروزاده؛ غلامرضا عزیزی

دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 245-262

https://doi.org/10.52547/irhj.14.2.245

چکیده
  به دنبال روی کار آمدن رضاشاه، ورزش هم مانند بسیاری دیگر از پدیده­های اجتماعی مورد توجه قرار گرفت و در این میان، همسو با ضرورت تغییر موقعیت اجتماعی زنان، لزوم توجه به ورزش بانوان نیز مطرح شد. پژوهش حاضر ...  بیشتر
تبیین عملکرد کدخدایان در مدیریت بحران‌های طبیعی روستاهای استان اصفهان در دورة پهلوی (1357-1304ش/ 1925-1978م)
تبیین عملکرد کدخدایان در مدیریت بحران‌های طبیعی روستاهای استان اصفهان در دورة پهلوی (1357-1304ش/ 1925-1978م)

شهرزاد محمدی آئین؛ علی اکبر جعفری؛ علی اکبر کجباف

دوره 14، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 241-260

https://doi.org/10.52547/irhj.14.1.241

چکیده
  تا پیش از اجرای اصلاحات ارضی در سال 1341ش/ 1962م، در مدیریت روستایی، کدخدا پس از مالک نقش محوری داشت. هرچند نهاد کدخدایی از گذشته در ساختار جامعة روستایی وجود داشت، در دورة پهلوی و با تشکیل دولت مدرن در ایران، ...  بیشتر
گونه‌شناسی اعتراض‌های زنان در عصر ناصری (1264-1313ق)
گونه‌شناسی اعتراض‌های زنان در عصر ناصری (1264-1313ق)

اکرم کرمعلی؛ سهم الدین خزایی؛ محسن رحمتی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 245-262

https://doi.org/10.52547/irhj.15.1.245

چکیده
  ایران عصر قاجار دورۀ گذر از جامعۀ سنتی به سوی مدرنیته است. این مسئله در ابعاد مختلف تاریخ اجتماعی این دوره، از جمله در عرصۀ مسائل زنان، دیده می­شود. تا پیش از دوران ناصری زنان در جامعه حضوری کم­رنگ ...  بیشتر
دگرگونی در آداب و رسوم معاشرتی ایرانیان در دوره قاجار (مطالعه موردی؛ دست دادن به سبک جدید)
دگرگونی در آداب و رسوم معاشرتی ایرانیان در دوره قاجار (مطالعه موردی؛ دست دادن به سبک جدید)

رضا بیگدلو؛ زینب احمدوند

دوره 16، شماره 2 ، مهر 1402، ، صفحه 247-264

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.233109.1262

چکیده
       ورود مدرنیته و فرهنگ نوین اروپایی به جامعۀ ایرانی در ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تأثیراتی بر جای گذاشت و این ساختارها را دستخوش تغییر و دگرگونی کرد. بخش بزرگی از این تغییرات در حوزه‌های ...  بیشتر
نقش جادۀ ابریشم در پیوند نگارگری و تاریخ‌نگاری فارسی عصر ایلخانان
نقش جادۀ ابریشم در پیوند نگارگری و تاریخ‌نگاری فارسی عصر ایلخانان

علیرضا ذوالقدر؛ حسن باستانی راد

دوره 14، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 263-289

https://doi.org/10.52547/irhj.14.2.263

چکیده
  تعاملات فرهنگی و هنری هزاران سالۀ ایران و چین پس از سلجوقیان گسترش یافت و در عصر مغول ـ ایلخانی به صورت فزاینده‌ای برقرار شد. جاده‌ها در فرمانروایی واحدی درآمدند و صحرانوردان تحت تأثیر فرهنگ‌ها و تمدن‌ها ...  بیشتر
بسط مفهوم برابری در ادبیات سیاسی-اجتماعی انقلاب مشروطه ایران با تکیه بر مطالعه جراید
بسط مفهوم برابری در ادبیات سیاسی-اجتماعی انقلاب مشروطه ایران با تکیه بر مطالعه جراید

محمد بیطرفان

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 131-148

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.103186

چکیده
  انقلاب مشروطیت زمینه­ساز ورود مفاهیم جدید در عرصه­های سیاسی و اجتماعی شد. چون تعداد انگشت­شماری از شخصیت­های مطرح دورۀ قاجار از چند و چون این مفاهیم آگاه بودند، روشنگری و توضیح دربارۀ آنها ضرورت ...  بیشتر
تبیین مبادلات تجاری و مالی ایران با آمریکا در دوره قاجاریه (با تکیه بر اسناد منتشر نشده)
تبیین مبادلات تجاری و مالی ایران با آمریکا در دوره قاجاریه (با تکیه بر اسناد منتشر نشده)

فرشته جهانی

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 149-166

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.103224

چکیده
  ایالات متحدۀ امریکا در آستانۀ سدۀ بیستم میلادی پیشرفته ­ترین تجارت جهان را در اختیار داشت. این موضوع از نگاه تیزبین روشنفکران و متجددان ایرانی دورۀ قاجار دور نماند و آنها با وسواسی مثال‌زدنی چگونگی ...  بیشتر
پرتوی بر اهواز کهن از خلال متون ساسانی و اسلامی و حدسی در باب مکان رام‌اردشیر ساسانی
پرتوی بر اهواز کهن از خلال متون ساسانی و اسلامی و حدسی در باب مکان رام‌اردشیر ساسانی

روح اله مجتهدزاده

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 167-186

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.103331

چکیده
  دربارة سرآغازهای شکل‌گیری شهر اهواز بسیار کم می‌دانیم. هرچند بنیان شهری در این ناحیه را تا روزگار عیلامیان تخمین می‌زنند، کهن‌ترین روایات تاریخی و شواهد باستان‌شناختی در باب این شهر از روزگار اشکانیان ...  بیشتر
احمد کسروی و ادعای پیامبری؛ بازاندیشی در آرا و نظرات مخالفان و منتقدان
احمد کسروی و ادعای پیامبری؛ بازاندیشی در آرا و نظرات مخالفان و منتقدان

حسن رستمی؛ مسعود بیات

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 187-206

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.103185

چکیده
  فضای سیاسی پس از شهریور ۱۳۲۰ به رشد و ‌تضاد افکار انجامید. در این برهه احزاب سیاسی سعی در پیشبرد اهداف خود داشتند. حزب باهماد آزادگان در سال ۱۳۲۰ تأسیس شد و احمد کسروی مؤسس آن به یکی از چهره‌های بحث­برانگیز ...  بیشتر
آیا تشکیل حکومت صفویه مبداء تاریخ جدید یا معاصر ایران است؟
آیا تشکیل حکومت صفویه مبداء تاریخ جدید یا معاصر ایران است؟

علیرضا ملائی توانی

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 207-227

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.103250

چکیده
  صفویان با ایجاد حکومتی متمرکز قلمرو تاریخی ایران را احیا نمودند و به تشیع رسمیت دادند. برخی مدعی­اند صفویان دولت ملی ایجاد کردند و به ایرانیان وحدت و هویت ملی تازه­ای دادند. دو دهه پس از انقلاب اسلامی ...  بیشتر
بررسی وضعیت و سیر تحول صنعت فرش کرمان در دوره قاجار
بررسی وضعیت و سیر تحول صنعت فرش کرمان در دوره قاجار

مصطفی ملایی؛ پوران طاحونی

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 229-251

https://doi.org/10.48308/irhj.2023.103184

چکیده
  کرمان از مراکز اصلی تولید و تجارت فرش در دورۀ قاجار بود. تا ربع آخر قرن نوزدهم، متأثر از رونق صنعت شال­بافی، صنعت فرش کرمان از اعتبار چندانی برخوردار نبود، اما با کسادی و رکود تدریجی شال­بافی از اواخر ...  بیشتر
تحلیل محتوای اسناد موقوفات روحانیون شهر بارفروش در دورة قاجار (1344-1210 ق)
تحلیل محتوای اسناد موقوفات روحانیون شهر بارفروش در دورة قاجار (1344-1210 ق)

فرشید نوروزی؛ حمیدرضا آریان فر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 اسفند 1402

https://doi.org/10.48308/irhj.2024.234320.1286

چکیده
  روحانیون طبقه‌ای بانفوذ در دورة قاجاریه به شمار می‌آمدند که در حیات اجتماعی و سیاسی ایران در آن زمان نقش تعیین‌کننده‌ای داشتند. اسناد برجای مانده از این دوره نشان می‌دهد که روحانیون از طریق وقف، در ...  بیشتر
تلاش برای صادرات چای چین به ایران در دوره رضاشاه؛ علل، چگونگی، موانع و دستآوردها
تلاش برای صادرات چای چین به ایران در دوره رضاشاه؛ علل، چگونگی، موانع و دستآوردها

نرگس صالح نژاد؛ فرهاد جوانبخت؛ جمشید نوروزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 اسفند 1402

https://doi.org/10.48308/irhj.2024.233380.1270

چکیده
  پس از چند قرن وقفه نسبی در روابط ایران و چین، تلاشهایی برای گذر از این وضعیت در دورة پهلوی اول صورت گرفت. بازرگانان و حکومت‌های دو سرزمین در تلاش برای احیاء مناسبات در این مقطع، روابط اقتصادی مبتنی بر ...  بیشتر
بررسی منابع مالیاتی و روش های جمع آوری مالیات در قلمرو قراختاییان کرمان (704—619ه.ق /1222-1304 م)
بررسی منابع مالیاتی و روش های جمع آوری مالیات در قلمرو قراختاییان کرمان (704—619ه.ق /1222-1304 م)

سحر پورمهدی زاده؛ صالح پرگاری؛ جمشید روستا

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 فروردین 1403

https://doi.org/10.48308/irhj.2024.233616.1274

چکیده
  همزمان با حکومت قراختاییان بر کرمان طی سدهء هفتم و اوایل سدهء هشتم هجری قمری، درآمدهای مالیاتی منبع مهم عایدات حکومت به حساب می‌آمد و از همین رو در حکومت قراختاییان کرمان تلاش مقاماتِ دیوانی اعم از وزرا ...  بیشتر